هاشمی رفسنجانی و محسن رضایی در سفر به عربستان
شیرازه
۲۸ دی‌ماه ۱۳۹۲
این دیدار قرار است چه پیامی را به جهان مخابره کند؟
پشت پرده دیدار هاشمی رفسنجانی با شاه فاسد سعودی
سفر هاشمی رفسنجانی به عربستان نه تنها در بهبود مناسبات بین دو کشور تأثیری ندارد بلکه همانگونه که گفته شد، این پیام را در جهان مخابره خواهد کرد که جمهوری اسلامی از مواضع خود عدول کرده است.
از ابتدای روی کار آمد دولت یازدهم، یکی از شعارهای محوری در سیاست خارجه، شعار بهبود روابط دیپلماتیک با کشورهای منطقه، مخصوصا عربستان سعودی بوده است.
به گزارش شیرازه به نقل از نماینده، به همین دلیل بارها مقامات دولت یازدهم بر لزوم رابطه دوستانه و صمیمانه با عربستان تاکید ورزیده اند. در یکی دو هفته اخیر نیز رسانه های وابسته به جریان اصلاحات و کارگزاران، در مورد این موضوع بیش از گذشته کار کرده اند و گویا درصدد راه انداختن موجی رسانه ای برای رسیدن به مقصود هستند.
این رسانه ها سعی کرده اند برای دستیابی به این موضوع، آقای هاشمی رفسنجانی را به عنوان نماد تعامل بین دو کشور مطرح کنند. به همین علت «سایت انتخاب» که ارتباط نزدیکی با دولت و شخص هاشمی رفسنجانی دارد، در گفتگوی اخیر خود با وی، چنین سوالی را از او پرسید و هاشمی نیز صراحتاً در پاسخ گفت که برای سفر زیارتی که از سوی پادشاه عربستان رسماً دعوت شده، آماده است، اما برای پیگیری دیپلماتیک مسائل منطقه نیاز به برطرف‌سازی موانعی است که البته چندان مشکل به نظر نمی‌آید.
بر همین اساس، سایت انتخاب با طرح مجدد این موضوع گویا سعی دارد این خط فکری و رسانه‌ای را همچنان دنبال کند. این سایت در مطلبی با عنوان «طرح عاجل وزارت خارجه برای سفر هاشمی به عربستان» به این موضوع پرداخته و نوشت:
در این میان و در شرایطی که تقریباً هیچ راه دیگری برای پایان مناقشه‌ی سهمگین منطقه نیست، آیت‌الله هاشمی رفسنجانی یار و امین دیرین رهبر معظم انقلاب، به واسطه روابط حسنه‌ای که با پادشاه عربستان دارد، می‌تواند ضمن سفر به این کشور، سعودی‌ها را وادار به پذیرش اشتباه مهلک خود کند و به آنان یادآوری کند ترکتازی تروریست‌های سلفی در منطقه، دودمان سعودی‌ها را نیز برباد خواهد داد. بنابراین شایسته است، وزارت خارجه ، ضمن تسریع بر تهیه‌سازی این طرح، حل این بحران ژرف و صعب‌العبور منطقه‌ای را در دستور کار خود قرار داده و بسته پیشنهادی عاجل برای سفر آیت‌الله هاشمی به عربستان مهیا کند.»
اما پروژه سفر هاشمی به عربستان در حالی از سوی کارگزاران و اصلاح‌طلبان کلید خورده است که به نظر می‌رسد هدف اصلی این پروژه، مخابره این پیغام به غرب باشد که دولت جدید جمهوری اسلامی حاضر است از مواضع خود در دفاع از خط مقاومت کوتاه بیاید و حتی با مهم‌ترین دشمن خط مقاومت در منطقه، یعنی عربستان دیدار کند.
این در حالی است که بسیاری از کارشناسان و دیپلمات‌های برجسته، اتخاذ چنین تصمیمی را به شدت در تضاد با منافع جمهوری اسلامی می دانند. برای مثال، سید صادق خرازی، از دیپلمات های کارکشته جمهوری اسلامی درباره رویکردهای عربستان و اقداماتش در مقابل ایران توضیح داد: عربستان امروز دچار نوعی آشوب و بحران جدی در درون و بی‌سامانی و گرفتار تعارض‌ها و دوگانی‌ها در تنظیم مناسبات امنیتی و سیاست خارجی‌اش شده است و امروز دیگر موقعیت بین‌المللی گذشته را ندارد.
خرازی در ادامه با تاکید بر اینکه حاکمیت عربستان امروز دچار نوعی ریزش جدی در درونش شده است ادامه داد: نسل جدیدی از تحصیلکردهای عربستان امروز تبدیل به اپوزیسیون شده‌اند، حاکمیت عربستان از درون نخبگان خود اپوزیسیون جدی یافته است و آمریکایی‌ها نیز این موضوع را کاملا درک کرده‌اند.
سفیر پیشین ایران در فرانسه افزود: ما به صورت غیررسمی در بیرون مرزهای‌مان با عربستان درگیریم و من چندان نسبت به تغییر رفتار سعودی‌ها در آینده خوش‌بین نیستم. اگر دستگاه سیاست خارجی ایران فکر می‌کند که با عربستان می‌تواند اعتمادسازی را به صورت نه جنگ، نه صلح پیش ببرد، امری خوش‌بیننانه به‌نظر می‌رسد. عربستان سعودی رو در روی ایران و مهم‌ترین عنصر ضدایرانی در تنظیم مناسبات ایران با غرب است.
بر این اساس به نظر می رسد سفر هاشمی رفسنجانی به عربستان نه تنها در بهبود مناسبات بین دو کشور تأثیری ندارد بلکه همانگونه که گفته شد، این پیام را در جهان مخابره خواهد کرد که جمهوری اسلامی از مواضع خود عدول کرده است. مخصوصا این موضوع تأثیر بدی بر کشورهای منطقه که درگیر انقلاب ها و قیام ها علیه حکومت های دیکتاتور خود هستند (نظیر بحرین) خواهد داشت. کما اینکه موجب تضعیف محور مقاومت در منطقه نیز خواهد شد.
همه این‌ها در حالی است که این موضوع را نیز فراموش نکرده‌ایم که عربستان سعودی در فتنه ۸۸ و پس از آن، همه تلاش خود اعم از مالی و رسانه‌ای را به خرچ داد تا حاکمیت جمهوری اسلامی را با چالش مواجه سازد و البته همچنان نیز بر همان طبل می‌کوبد.