«در پی اعدام شیخ نمر باقر نمر، روحانی ناراضی شیعه، توسط حکّام عربستان سعودی، روابط سیاسی و دیپلماتیک این کشور با ایران، که در سال‌های اخیر رو به تیرگی نهاده بود، به‌شدّت بحرانی و امکان درگیری‌های خطرناک میان دو کشور تشدید شد. اظهارات تحریک‌آمیز علی خامنه‌ای در مورد اعدام شیخ نمر، که در خارج از چارچوب‌‌های معمول در روابط دیپلماتیک ایراد شد، و حمله و تجاوز به سفارتخانه و کنسولگری عربستان دارای توجیه دیپلماتیک و سیاسی نیست. تجاوز به حریم سفارت‌خانهٔ یک کشور با هر گونه توجیهی که صورت بگیرد، تجاوز به خاک آن کشور محسوب می‌شود و از نظر محافل بین‌المللی و از جمله سازمان ملل متّحد محکوم است. البته باید اضافه کرد که ریاست جمهوری و قوهٔ قضاییهٔ ایران حمله به سفارت عربستان را خلاف قانون دانستند و از آن انتقاد کردند. باید توجه کرد که بالا گرفتن تنش میان دو کشور ایران و عربستان سعودی ریشه در اختلاف‌های جدّی دو رژیم در مورد جنگ‌های داخلی سوریه و یمن دارد.»
نامه مردم
اطلاعیه حزب تودۀ ایران
حزب تودهٔ ایران بالا گرفتن تشنج بین ایران و عربستان سعودی را به نفع مردم ایران و خلق‌های منطقه نمی‌داند!
در پی اعدام شیخ نمر باقر نمر، روحانی ناراضی شیعه، توسط حکّام عربستان سعودی، روابط سیاسی و دیپلماتیک این کشور با ایران، که در سال‌های اخیر رو به تیرگی نهاده بود، به‌شدّت بحرانی و امکان درگیری‌های خطرناک میان دو کشور تشدید شد.
به دنبال اقدام کاملاً حساب‌شده و تحریک‌آمیز حکّام ارتجاعی عربستان سعودی در اعدام شیخ نمر باقر نمر، روحانی شیعهٔ اهل سعودی، و ۴۶ نفر دیگر در روز شنبه ۱۱ دی ماه، که بر اساس خبرهای منتشر شده به طور عمده از عوامل وابسته به گروه تروریستی «القاعده» بوده‌اند، محافل وابسته به سپاه و بسیج و نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران به سفارت عربستان در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد حمله کردند. در جریان این حمله‌ها، در کنار شعارهای تحریک‌آمیز، برخی از تظاهرکنندگان با استفاده از برخورد منفعل نیروهای انتظامی به محوطهٔ سفارت وارد شده و بخشی از این ساختمان را به آتش کشیدند و اموال و اسناد آن را غارت کردند. بر اساس خبر خبرگزاری‌های بین‌المللی، امروز ۱۳ دی ماه عادل الجُبِیر وزیر امور خارجهٔ عربستان اعلام کرد که در پی حمله به مقرّهای دیپلماتیک عربستان، آن کشور روابط دیپلماتیک خود با ایران را قطع می‌کند و از دیپلمات‌های ایران خواست که در ۴۸ ساعت آینده خاک عربستان را ترک کنند.
اظهارات تحریک‌آمیز علی خامنه‌ای در مورد اعدام شیخ نمر، که در خارج از چارچوب‌‌های معمول در روابط دیپلماتیک ایراد شد، و حمله و تجاوز به سفارتخانه و کنسولگری عربستان دارای توجیه دیپلماتیک و سیاسی نیست. تجاوز به حریم سفارت‌خانهٔ یک کشور با هر گونه توجیهی که صورت بگیرد، تجاوز به خاک آن کشور محسوب می‌شود و از نظر محافل بین‌المللی و از جمله سازمان ملل متّحد محکوم است. البته باید اضافه کرد که ریاست جمهوری و قوهٔ قضاییهٔ ایران حمله به سفارت عربستان را خلاف قانون دانستند و از آن انتقاد کردند.
باید توجه کرد که بالا گرفتن تنش میان دو کشور ایران و عربستان سعودی ریشه در اختلاف‌های جدّی دو رژیم در مورد جنگ‌های داخلی سوریه و یمن دارد. در اسفند ماه گذشته، رژیم عربستان سعودی به بهانهٔ جلوگیری از پیروزی نیروهای حوثی و متّحدان آنها، که به ادّعای ریاض مورد حمایت ایران هستند، رسماً به خاک یمن تجاوز نظامی کرد. این اقدام عربستان و متّحدان آن در «شورای همکاری خلیج فارس» برای جلوگیری از سقوط رئیس‌جمهور قبلی یمن، که مورد حمایت ریاض بود، و با هدفِ کنترل کردن روند تحوّلات سیاسی یمن به نفع سیاست‌های ارتجاعی حکّام سعودی صورت گرفت. در ارتباط با جنگ داخلی سوریه نیز عربستان سعودی و شیخ‌نشین‌های ارتجاعی کرانهٔ جنوبی خلیج فارس، در ائتلافی رسمی با ترکیه و ایالات متحد آمریکا و کشورهای عضو پیمان ناتو، خواهان انتقال قدرت از بشار اسد، رئیس‌جمهور منتخب این کشور، به نیروهای تروریستی سلفی و وهابی است که از آنها حمایت می‌کنند. ایران در جبهه‌ای با شرکت فدراسیون روسیه، عراق، و حزب‌الله لبنان به طور جدّی و عملی از ادامهٔ حکومت بشار اسد و سیاست خارجی دولت سوریه حمایت می‌کند.
سفر رجب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه و یکی از مهره‌های اصلی در تداوم جنگ ویرانگر و خونین در سوریه، در روز ۷ دی به ریاض، نمی‌تواند بی‌ارتباط با تصمیم عربستان و اعدام‌های اخیر و تشدید تشنّج در منطقه باشد. ترکیه و عربستان سعودی از مهم‌ترین نیروهای ائتلاف کشورهای سنّی در ارتباط با تحولّات سوریه‌اند. اردوغان در جریان گفتگوهای رسمی خود با مقام‌های سعودی از وحدت نظر دو کشور در مورد آیندهٔ سوریه و سازمان‌دهی تحوّلات در عرصهٔ دیگر کانون‌های درگیری در منطقه و از جمله یمن اظهار داشت: “روشن است که گام‌هایی که بدون در نظر گرفتن پویایی (دینامیسم)، جامعه شناسی، و تاریخ منطقه برداشته شود، فقط به قساوت و سبُعیّت منجر خواهد شد.” اردوغان در این سفر پیوستن رسمی ترکیه به پیمان ارتجاعی کشورهای سنّی در ارتباط با سوریه را اعلام کرد.
آنچه باید به‌صراحت گفت این است که اظهارات غیرمسئولانهٔ مقام‌های بانفوذ رژیم ایران دربارهٔ رخدادهای نگران‌کنندهٔ اخیر هیچ کمکی به حفظ صلح و آرامش نمی‌کند و بلکه می‌تواند یاری‌کنندهٔ سیاست‌های خطرناک رژیم ارتجاعی عربستان سعودی باشد. علی‌اکبر ولایتی، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت در ایران، گفت که “نشانه‌های ناراحتی دولت سعودی از وقایع یمن و تحوّلات منطقه در اعدام شیخ نمر نمود پیدا کرده است.” او گفت که “یقین” دارد که عربستان سعودی از نظر نظامی در یمن شکست خواهد خورد. رسانه‌های خبری ایران بیانیهٔ شدید‌اللحن سپاه پاسداران در مورد انتقام‌گیری از اعدام شیخ نمر و تهدید به دادنِ پاسخ مناسب به این عمل عربستان سعودی را منتشر کردند. ارتش جمهوری اسلامی ایران نیز با صدور بیانیه‌ای اعدام شیخ نمر را محکوم کرده و گفته است: “زمانِ مناسب برای پاسخ دادن به جنایات آل‌سعود فرارسیده است.”
حزب تودهٔ ایران ضمن محکوم کردن سیاست‌های ارتجاعی و ضدمردمی حکومت عربستان سعودی نگرانی عمیق خود را از رویدادهای روزهای اخیر و تشدید تشنّج خطرناک در منطقه اعلام می‌کند. این بحرانِ در حال گسترش اگر به صورت عاقلانه و بر پایهٔ منافع ملّی و مصالح میهن‌مان مدیریت نشود می‌تواند مورد بهره‌برداری محافل جنگ‌طلب دو طرف قرار گیرد و به درگيرى‌هاى جديدی بينجامند، و مردم میهن ما را دستخوش پیامدهای ویرانگر فاجعه‌بار و حساب نشدهٔ آن کند. حکومت عربستان سعودی مصمّم است که از هرگونه بالاگیری تشنّج در برابر رژیم جمهوری اسلامی ایران به نفع تقویت مواضع خود در منطقه و ادامه و گسترش انزوای ایران که هزینه‌های وسیع اقتصادی و سیاسی خواهد داشت بهره‌گیری کند. محافل ارتجاعی و جنگ‌طلب در ساختار قدرت رژیم ولایت فقیه نیز می‌توانند با بهره‌گیری از جوّ تشنّج و احتمال درگیری، فضای سیاسی کشور را در آستانهٔ مبارزات انتخاباتی مجلس به نفع خود تغییر دهند و ایران را با دشواری‌های جدید و دور نوینی از تحریم‌های ویرانگر روبرو سازند. هرگونه افزایش تنش و وقوع هرگونه درگیری نظامی جدید در منطقه می‌تواند پیامدهای به‌شدّت فاجعه‌باری برای آیندهٔ کشور داشته باشد.
حزب تودهٔ ایران که از منتقدان دیرپای حکومت ضد مردمی عربستان سعودی و کارنامه آن در زمینهٔ حقوق بشر بوده است، اعدام تحریک‌آمیز شیخ نمر باقر نمر را محکوم می‌کند و محافل صالح بین‌المللی مانند «شورای حقوق بشر سازمان ملل» را به برخورد جدّی با ادامهٔ پیگیر نقض فاحش حقوق بشر در این کشور فرامی‌خواند. هم‌زمان، ما حمله به سفارتخانه و کنسولگری عربستان سعودی در ایران و وارد آوردن خسارت به آنها را محکوم می‌کنیم. دولت جمهوری اسلامی موظّف است که به مسئولیت‌های خود در قبال پروتکل‌های بین‌المللی دیپلماتیک دقیقاً عمل کند. حزب تودهٔ ایران با احساس مسئولیت ملّی در مورد مصالح مردم میهن و همچنین در راستای موضع طرفداری از صلح، مدافع راه‌حل مسالمت‌آمیز و صلح‌جویانه برای پایان دادن به همهٔ اختلاف‌ها و درگیری‌های منطقه بر پایهٔ منشور سازمان ملل متّحد و احترام به خواست و ارادهٔ مردم کشورهاست. خاورمیانه در حال حاضر همچون بشکهٔ باروتی است که در صورت شروع درگیری‌های جدید نظامی می‌تواند فاجعه‌ای از آتش و خون برای مردم ستم‌دیده آن به بار آورد.
کمیتهٔ مرکزی حزب تودهٔ ایران
۱۳ دی ماه ۱۳۹۴
***
اخبار روز
پنج‌شنبه ۱۷ دی ۱٣۹۴
بیانیه سازمان همبستگی برای جمهوری عرفی و حقوق بشر در خصوص تنش ایران و عربستان سعودی
دستگاه عدالت گریز قضایی عربستان سعودی با اعدام ۴۷ نفر از شهروندان سعودی و از جمله شیخ نمر بدون رعایت کوچکترین موازین حقوق بشری و آئین دادرسی برگ جدیدی به طومار تحریکات خود در جهت بی ثباتی خاور میانه افزود. اعدام ۴۷ نفر از شهروندان سعودی و از جمله شیخ نمر در روز های گذشته تبعات سنگینی را پی داشته است.اکثریت اعدام شدگان از نیرو های وابسته به القاعده بوده و چهار نفر نیز به شیعیان عربستان تعلق داشتند. شیخ نمر از روحانیون برجسته شیعه عربستان بود که از سال۲۰۱۱ انتقادات و اعتراضاتی را نسبت به حکومت های عربستان و بحرین ابراز داشته بود. اگر چه او از جمهوری اسلامی و نظام ولایت فقیه دفاع می کرد اما در عین حال از منتقدان اقدامات جمهوری اسلامی در بحران سوریه نیز بود.
سازمان همبستگی برای جمهوری خواهی عرفی و حقوق بشر در ایران ضمن تاکید بر مرزبندی با مواضع سیاسی و عقیدتی شیخ نمر اعدام وی را از زوایه عدم رعایت آئین دادرسی منصفانه و بخصوص تبعات سیاسی آن در روابط ایران و عربستان محکوم می کند.اجرای این حکم اعدام بدون تردید آتش نزاع بین شیعه و سنی را در خاورمیانه شعله ور تر خواهد ساخت.
متاسفانه در سالیان اخیر سیاست های فرقه ای از هر دو سوی میدان باعث شده تا خشونت های مذهبی ثبات در منطقه را بر هم زده و مسبب درگیری های خونبار شود. نظام سیاسی واپس گرای عربستان با تبعیض ساختاری و اتکاء به اقتدار گرایی سنتی عرصه را بر شیعیان و مخالفان و منتقدان تنگ ساخته ودر پی گسترش هژمونی سنی گرایی و توسعه قدرت سلفی گری در کشور های اسلامی است. این نگرش که پایه اصلی سیاست خارجی عربستان در منطقه را تشکیل میدهد زمینه ساز سیاست مخربی است که عربستان در بحران سوریه پی گرفته است. تاکید عربستان بر کناره گیری بشار اسد در آغاز روند گفتگو و گذار به یک دولت انتقالی با حمایت از گروه های اسلام گرای افراطی همراه بوده و از این منظر خواسته یا ناخواسته تروریسم در منطقه را تقویت کرده است. وجود افکار افراطی در بین علمای وهابی نیز به نوبه خود مشوق اسلام گرایان افراطی بوده و بر تنور تروریسم و خشونت ناموجه دمیده است. تغییراتی که بعد از فوت ملک عبدالله در بلوک قدرت پدید آمده به فرادستی حاکمان جدیدی انجامیده است که به تندروی در ساست داخلی و ماجرا جویی در سیاست خارجی روی آورده اند. تهاجم نظامی به یمن و افزایش سخت گیری بر شیعیان در داخل خاک عربستان از بارز ترین جلوه های بی تدبیری در سیاستگذاری حکام جدید عربستان سعودی است. این رویکرد باعث شده است شیعیان عربستان در سالیان اخیر بر خلاف رویه گذشته به اقتدار گرایان در ایران و دستگاه ولایت فقیه نزدیک شوند.
در آن سوی میدان نیز رهبری جمهوری اسلامی و نهاد های زیر مجموعه اش از جمله سپاه قدس در تکاپوی گسترش شیعه گرایی در منطقه و توسعه عمق استراتژیک ولی فقیه در کشور های اسلامی هستند. سخت گیری و تبعیض نهادیه شده علیه سنی ها در ایران که حتی از داشتن مسجدی در پایتخت محروم هستند، وجه فرقه گرایانه و همچنین شعاری بودن ادعای وحدت شیعه و سنی زمام داران حکومت را نشان می دهد.
بی تردید انگیزه های اعتراض جمهوری اسلامی به اعدام شیخ نمر دفاع ار حقوق شیعیان و اعتراض به بی عدالتی نیست. همانطور که سکوت در برابر جنایات بشار اسد در سوریه و مشارکت در سیاست سرکوب خونین معترضان و مردم این کشور نشان می دهد، هدف اصلی حکومت رقابت با حکومت آل سعود در برتری طلبی ایدئولوژیک و منطقه ای و ایجاد حوزه نفوذ و گسترش عمق استراتژیک در منطقه شرق عربستان سعودی است. جمهوری اسلامی در سرکوب خونین اعتراضات انتخاباتی سال ٨٨ منطقی مشابه برخورد خشن عربستان سعودی با اعتراضات مسالمت آمیز شیعیان عربستان را بکار گرفت.
متاسفانه بخش تند روی حکومت با بهره برداری و سوء استفاده از واکنش طبیعی افکار عمومی نسبت به اعدام شیخ نمر به تحریک برای افزایش سطح درگیری با حکومت عربستان سعودی پرداخت. این جناح که منافعش را در زیست مستمر در بحران می بیند در رفتاری مغایر با شئونات دیپلماتیک و کنوانسیون وین زمینه ساز حمله به سفارت خانه و کنسولگری عربستان سعودی در تهران و مشهد شده و با تخریب و آتش زدن ساختمان ها به وجهه ملت ایران در دنیا آسیب زد. نتیجه این کار علاوه بر ایجاد موج جهانی محکومیت، طلبکار شدن عربستان سعودی و پایان بخشی یک طرفه به روابط دیپلماتیک و تجاری با ایران بود. همراهی دولت های بحرین، سودان، جیبوتی ،مصر و امارات متحده عربی در قطع و کاهش سطح روابط که پیشبینی می شود از سوی برخی دیگر از کشور های عربی نیز اعمال گردد، خروج ایران از انزوا را سخت تر ساخته و افزایش خطر سرمایه گذاری در ایران را به دنبال خواهد داشت.
این اقدامات ، حلقه ای از زنجیره حرکت خزنده ایی است که اخیرا با حملات بی سابقه به رقبا و مخالفین سیاست خارجی آقای خامنه‌ای آغاز شده و هدف آن چیزی جز تخریب دیپلماسی آشتی جویانه دولت اعتدال و خواست مردم برای برقراری مناسبات عادی و حسنه با جهان امروز نیست.
از اینرو همبستگی برای جمهوری عرفی و حقوق بشر در ایران ضمن تقبیح و محکومیت شدید نادیده گرفتن مصونیت سفارتخانه ها ومراکز دیپلماتیک اعلام می کند منتسب کردن این حمله به عناصر خود سر چاره ساز نیست. زمانی ریشه اینگونه حرکات خشکانده می شود که عناصر پشت پرده سازمانده آن شناسایی شده و مجازات گردندو حامیان آن در حکومت زیر فشار افکار عمومی قرار گیرند.
به باور ما نیرو های دلسوز میهن و خرد گرا در این مقطع باید با هوشیاری در برابر این اقدامات مغایر با منافع ملی و امنیت ملی بایستند و اجازه ندهند واکنش های مخرب نسبت به تصمیم دولت عربستان بستری برای شکل گیری بحرانی جدید در سیاست خارجی کشور در دوره پسا توافق هسته ای شود.
دولت ایران باید از طرق دیپلماتیک، موجه و مسالت آمیز و با استفاده از ظرفیت هایی که در سازمان ملل و کنفرانس کشور های اسلامی وجود دارد،ساز و کاری برای حل مشکلات با عربستان سعودی از طریق دیپلماسی ارائه نماید. تهدید و شاخ و شانه کشیدن های سرداران سپاه و اعلام سقوط قریب الوقوع حکومت آل سعود در عربستان اقدامات تحریک آمیزی است که می تواند آتش اختلافات فرقه ای را مشتعل تر ساخته و تصمیماتی اشتباه را بر کشور تحمیل سازد.
ما افزایش ابعاد و شدت جنگ های نیابتی بین حکومت های ایران و عربستان سعودی و شدت یافتن مناسبات جنگ سردی را زیان بار ارزیابی کرده و خواهان توقف سریع این روند از هر دو سو و زمینه سازی برای تبیین راهکارهای مناسب جهت گفتگو و تنش زدایی هستیم.
از دیدگاه ما کوشش برای جدایی دین از دولت و بیطرفی دولت نسبت به ادیان و مذاهب مختلف تنها ضامن پایدار همزیستی مسالمت آمیز و دمکراتیکِ باورمندان به این ادیان و مذاهب در کشور ما و منطقه است. در این راستا جایگزینی پارادایم سیاست خارجی دشمن محور و در خدمت گسترش اسلام گرایی شیعی محور با رویکرد متعهد به منافع ملی و امنیت ملی و پایان دادن به انقلابی گری در سیاست خارجی ایران بایستگی دارد. در این صورت می توان از کشور های دیگر منطقه خواست به گفتمان های ماقبل مدرن و توسعه طلبانه خود در روابط خارجی پایان دهند.
همبستگی برای جمهوری عرفی و حقوق بشر در ایران