جوان آنلاین
۳۱ شهریور ۱۴۰۰
حبیب بابائی
گذشته از بحث و دلایل اختلافات میان آذربایجان و ارمنستان مساله مهم این است که این دو کشور پای دیگر کشور‌های را به اختلافات فی ما بین خود باز کرده‌اند در این شرایط استقرار موشک‌های بالستیک در ارتفاعات سهند و سبلان ضروری و حیاتی است.
اتخاذ ژیوپولیتیک جدید همگام با منافع ملی در مقابل ورود ترکیه به منطقه قفقاز
سرويس بين الملل جوان آنلاين: جمهوری‌های آذربایجان و ارمنستان دو همسایه شمالی ایران که از وارثان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی هستند، به دلیل ضعف ساختاری و بحران مشروعیتی که در بدو تشکیل داشتند هر یک برای بقای استقلال و اقتدار سرزمینی خود مجبور بوده و هستند که به یکی از قدرت‌های منطقه‌ای یا فرامنطقه‌ای اتکا کنند.
دولت آذربایجان به تحریک دولت ترکیه گرایش به امریکا پیدا کرد و ارمنستان نیز خواسته یا ناخواسته متمایل به سمت روسیه شد و با این کشور معاهده دفاعی و امنیتی امضاء کرد.
در این سال‌ها این دو همسایه در مقاطعی بنا به دلایلی از جمله ماجراجویی رهبران این دو کشور، سرپوش گذاشتن به سرکوب اعتراضات داخلی، تحریک و اعمال نفوذ قدرت‌های منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای، درگیری‌های مرزی دو همسایه و… باهم جنگ‌های پراکنده‌ای را داشتند که اخرین دور این جنگ‌ها سال گذشته بود که بعد از ۴۴ روز با میانجیگری روسیه در توافق ۱۰ ماده‌ای به آتش بس ختم شد. این آتش بس و آتش بس‌های پیشین که مصداق عینی نه جنگ و نه صلح است، سال‌های سال است که ملت‌های این دو کشور را در حالت بیم و امید نگه داشته تا فضا برای جولان کشور‌های سلطه گر باز باشد.
در دوره کنونی جنگ این دو همسایه که با پرچمداری ترکیه صورت گرفت. این اقدام و دخالت ترکیه در جنگ اذربایجان پس از شکست‌های پی در پی در عرصه بین المللی و منطقه‌ای صورت می‌گیرد. ترکیه با رهبری رجب طیب اردوغان، با ایجاد آشوب و نزاع تلاش می‌کند تا نه تنها بحران‌های داخلی ترکیه را سرکوب کند، بلکه سرپوشی بر ناکامی در جنگ سوریه، لیبی و عراق بگذارد.
دولت ترکیه که پیشتر گمان می‌کرد با ایجاد ترانزیت تروریست‌ها مامن امنی برای عبور و تامین لجستیک گروه‌های تروریستی از جمله داعش، القاعده، جبهه النصر و .. است می‌تواند گروه‌های نیابتی برای اعمال نفوذ سیاست‌های خود در منطقه ایجاد کند.
اما با هوشیاری محور مقاومت و نداشتن تئوری و استراتژی بلندمدت عملا متحمل شکست فاجعه باری شد بطوریکه یکی از تبعات این فاجعه را می‌توان امروز در اقتصاد ترکیه که در شدیدترین دوران‌های نابسامانی و فروپاشی خود به سر می‌برد، اشکارا ملاحظه کرد. اما دولت پوپولیسم و راستگرای ترکیه بجای درس گرفتن از این ماجراجویی و ایجاد بحران در منطقه تلاش می‌کند از این بحران به بحران دیگر سوق پیدا کند.
در حالیکه این اقدام ترکیه عملا دست و پا زدن در باتلاقی است که دیر یا زود این کشور را به ورطه نابودی خواهد کشید.
نمونه این استیصال را شاید بتوان در ناتوانی در کنترل پاندمی کرونا و یا در جریان آتش سوزی سراسری ترکیه به روشنی دید که اگر کمک‌های لجستیکی ایران روسیه نبود کل ترکیه امروز در شعله‌های اتش می‌سوخت.
براین اساس دولت راستگرای ترکیه بعد از توافق دو کشور آذربایجان و ارمنستان، با شیوه پوپولیستی سعی دارد نخست جنایت دولت عثمانی علیه نسل کشی ارامنه را سرپوش بگذارد و همچنین با نزدیکی به آذربایجان خود را حامی این کشور نشان دهد.
از این رو مناسبات دو کشور را تحت عنوان یک ملت و دو دولت تبلیغ می‌کند و با سوار شدن بر جو روانی جنگ و ایجاد هیجانات کاذب سعی دارد با سرنوشت و آینده مردم عوام بازی کند. دولت ترکیه با بازیچه قرار دادن فرهنگ و تمدن آذربایجان تلاش دارد حس ناسیونالیتی و نژادپرستی را طی پروژه پان ترکیسم و با تشکیل حزب‌های به ظاهر مخالف حکومت، ولی در اصل وابسته به حکومت در اذربایجان سازماندهی کند.
البته شایان ذکر است که اصل این پروژه توسط امریکا و رژیم صهیونیستی اسرائیل تدوین و طراحی شده است. هدف این پروژه از یک سو ایجاد جنگ و آشوب در منطقه قفقاز برای نفوذ و فروش اسلحه در منطقه است و از سوی دیگر که مهمتر از سایر اهداف است همانا تحت نظارت قرار دادن ایران به عنوان دشمن شماره یک رژیم کودک کش اسرائیل و ایجاد سد دفاعی امریکا علیه کشور روسیه است.
این درحالی است که ترکیه کورکورانه گمان می‌کند سردمدار تحولات است در حالیکه صرفاً بازیچه دست این دو کشور استعماری قرار گرفته است.
در تشریح این پروژه سران حزب‌های به ظاهر مخالف حکومت آذربایجان ماموریت دارند سخنانی که دولت از روی ترس و استیصال نمی‌تواند بیان کند آن‌ها در رسانه‌های ماهواره‌ای و در شبکه‌های اجتماعی، سخنان دولت را بیان کنند.
براین اساس مدت مدیدی است که این احزاب، جمهوری اسلامی ایران را بدون هیچ دلیل و مدرک واقعی متهم به کمک تسلیحاتی به ارمنستان می‌کنند و بر دورغ‌های آشکار خود یکجانبه و یکطرفه مهر تایید می‌زنند. در حالی که جمهوری اسلامی ایران در طول ۴۳ سال اخیر هیچ گونه کمک نظامی و تسلیحاتی به ارمنستان نکرده است.
البته با توجه به سابقه و الگوی عملکردی مقامات جمهوری اسلامی ایران، اگر به کشوری از نظر نظامی و تسلیحاتی کمک کند، آنقدر شهامت و شجاعت دارند که آن را آشکارا با افتخار اعلام کنند بدون آنکه از هیچ کشوری ابایی داشته باشند و یا نیاز به اجازه دیگر کشور‌ها باشند.
هیچ مدرک و شواهدی در طول ۲۸ سال اختلاف و جنگ بین ارمنستان – آذربایجان که حتی یک گلوله فشنگ نظامی تولید ایران که در صحنه جنگ بین دو کشور استفاده شود، وجود ندارد، چرا که جمهوری اسلامی ایران با تبعیت از فرهنگ عاشورا که همانا فرهنگ و آیین اسلام ناب محمدی است، برادرکشی در منطقه و همچنین کشتار مردم بی دفاع و بی گناه را شرعاً جایز نمی‌داند و از سوی دیگر مقامات جمهوری اسلامی با درک و شعور سیاسی و نظامی که دارند، هرگونه جنگ و درگیری در مرز‌های شمالی کشور را عاملی برای ناامنی کشور و منطقه و محلی برای تشکیل گروه‌های تروریستی می‌دانند.
این در حالی است که متاسفانه دولت ترکیه نه فهم سیاسی دارد که باعث آشوب در منطقه نشود و نه اعتقادات مذهبی که مسبب کشتارمردم بی گناه نشود. بطوریکه در جنگ ۴۴ روزه آذربایجان و ارمنستان، کشور آذربایجان از تجهیزات و تولیدات نظامی ساخت ترکیه برای کشتار مردم ارمنستان استفاده کرد، حتی یونیفرم‌های ارتشیان آذربایجان همگی محصول تولید شده در استانبول ترکیه بودند.
لازم به ذکر است که جمهوری اسلامی ایران در جنگ اول قره باغ در دالان لاچین با ارامنه جنگید و مانع از اشغال نخجوان توسط ارمنستان شد.
درحالیکه هدف پیش روی ارامنه حرکت و تصرف تا خود باکو بود. اما ایران مانع از آن تهاجم و اشغال شد. گویی رهبر آذربایجان فراموش کرده که امروز نمک می‌خورد و نمکدان می‌شکند که این جمهوری اسلامی ایران بود که با دعوت «حیدر علی اف»، از نخجوان به تبریز امنیت جانی ایشان را تضمین کرد و تلاش کرد تا به مقام ریاست جمهوری در آذربایجان برسد.
رهبر اذربایجان امروز بر خلاف ادعای مستقل بودنش عملا در چنبره صهیونیسم و استکبار جهانی است و در منطقه قفقاز در راستای منافع صهیونیسم درصدد تخریب، تضعیف، ایجاد دشمنی و فتنه گری است که سرانجام پیامد این رفتار موجب سرنگونی دولت خود و نابودی آذربایجان تمام خواهد شد.
چراکه در طی ۳۰ سال گذشته تمام محموله‌های غذایی و نظامی مورد نیاز نخجوان با عبور از خاک ایران تامین می‌شود فارغ از این مسائل در توافق ۱۰ ماده‌ای اخیر که بین دو کشور آذربایجان- ارمنستان به امضاء رسید، مسائل مرزی استراتژیک کشور‌های همسایه به آن گره خورده است. در ماده ۹ آن توافق افتتاح کریدور ژئوپلیتیک راهبردی و استراتژیک یکی از مهمترین اصول است که دو بخش آذربایجان- نخجوان خودمختار که در دل خاک ارمنستان و هم مرز با ایران است، مهمترین بنده توافق ۱۰ ماده‌ای است.
از این رو اتصال نخجوان به خاک اصلی آذربایجان از طریق ارمنستان این سوال را ایجاد کرده است که آیا این کریدور به طول ۳۸ کیلومتری هم مرز با ایران صرفا یک مسیر ارتباطی بر شهروندان نخجوان و جمهوری آذربایجان بعنوان یک کریدور داخلی خواهد بود یا این کریدور محدود به عبور انتقال کالا خواهد بود یا این کریدور تجهیزات و محموله‌های نظامی نیز از آن عبور خواهد کرد؟
نگارنده بر این باور است قطعا این کریدور در عبور مرور شهروندان و کالا‌های تجاری نخواهد بود این کریدور در هدف نهایی ترکیه و اذربایحان و کمین اسارت ایروان و کریدور مرگ زندگی ارمنستان است به همین خاطر رئیس جمهور آذربایجان در رابطه به حمل و‌نقل کالا‌های مسافری از کریدور را تابع زمان می‌دانند.
ارتباط ارمنستان از طریق قلمرو نخجوان از نظر مصلحت اقتصادی بی معناست جز اینکه ارمنستان نگهبان امنیت کالا‌های ترکیه‌ای به آسیای میانه و قفقاز خواهد بود، سود دیگری نخواهد داشت و همچنین راه اندازی کریدور بین ارمنستان -نخجوان اتصال آن به باکو عبور ازاد ترکیه – آذربایجان از خاک ایران را بی معنا می‌کند به همین خاطر ترکیه به راه اندازی آن پافشاری می‌کند. همچنین تحت فشار قرار دادن آذربایجان و ارمنستان برای افتتاح کریدور ارتباطی به نوعی باج خواهی ترکیه در حمایت از جنگ ۴۴ روزه از اذربایجان است.
در حال حاضر این ارتباط از قلمرو جمهوری اسلامی ایران بدون هیچ مشکلی صورت می‌گیرد که نفع خوبی برای کشورمان نیز داشته است. اصرار ترکیه به باز شدن کریدور مورد نظر هدف اصلی انان ورود به دریای خزر است. با توجه به تحولات منطقه و خباثت کشور‌های بیگانه در شمال غرب کشور که در حال رخ دادن است در صورت راه اندازی این کریدور، ورود کالا‌های ترکیه به دریای خرز خسارات زیادی به بخش تولیدی صادراتی به استان‌های آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل، گیلان و مازندران وارد خواهد کرد.
چالش دیگر جاه طلبی‌های کریدور وضعیت قره باغ است که هنوز طرفین به صلح پایدار نرسیده اند در این شرایط ارمنستان اجازه نخواهد داد ترک‌های عثمانی از خاک ارمنستان عبور کنند و مطمناً کریدوری که بین ارمنستان – نخجوان تعریف کرده اند بدون درگیری نخواهد بود، چون هنوز شفاف نیست که قرار است در این کریدور چه اتفاقی بیفتد. ترکیه هم تمام تلاش می‌کند تا در منطقه نقش پر رنگی ایفا کند.
بعد از جنگ بین دو کشور آذربایجان -ارمنستان، ترکیه به دنبال گشودن یک کریدور حمل و‌نقل راهبردی استراتژیک است که نوید بخش سود‌های بزرگ اقتصادی و‌نفوذ هر چه بیشتر در منطقه است. هدف بعدی ترکیه ورود از دروازه راهبردی خود به حوزه دریای خزر با کمترین و کوتاهترین مسیر به کشور‌های آسیای مرکزی ودر نهایت کشور چین است در حقیقت این کریدور درب ورودی مردمان نیمه ترک – به ترکیه است که هدف نهایی و‌تفکر نئو‌عثمانی گری اردوغان است.
در صورتی که در صلح نامه (۱۵۵۵) اماسیه و‌عهدنامه رهای (۱۶۳۹) و عهدنامه ترورم (۱۸۴۷) ورود ترکیه به قفقاز را منع کرده است باید توجه داشت که اردوغان در سوریه – عراق و لیبی در راستای سوخت و‌انرژی راه به جای نبرده است تلاش اردوغان برای تامین سوخت یکی از مشکلات دولت در کسری بودجه هر ساله دولت اوست مهمترین نکته‌ای که می‌تواند محرک رویای اردوغان برای ایجاد کریدور باشد خط لوله انتقال گاز هزنیه انرژی ترکیه را کاهش دهد و در خرید گاز ترکیه از ایران دست برتری داشته باشد. در صورت راه اندازی کریدور زنگزوز نخجوان چهار راه و‌جولانگاه کشور‌های بیگانه خواهد بود.
جمهوری اسلامی ایران باید در این زمینه با استفاده از پتانسیل‌های قومی، فرهنگی و تاریخی با تعامل در راستای منافع ملی خود حرکت کند. در نگاه ترکیه، ایران رقیب در منطقه است ژئو‌پلیتک جدید منطقه باید با تفکر استراتژیک مبتنی بر منافع ملی همگام شود.
گذشته از بحث و دلایل اختلافات میان اذربایجان و ارمنستان مساله مهم این است که این دو کشور پای دیگر کشور‌های را به اختلافات فی ما بین خود باز کرده‌اند در این شرایط استقرار موشک‌های بالستیک در ارتفاعات سهند و سبلان ضروری و‌حیاتی است
***
خبرگزاری فارس
۲۴ آذر ۱۳۹۹
صدیقی: قره‌باغ مسئله اسلام است/ دفاع و جان دادن برای اسلام تعطیل‌بردار نیست
امام جمعه موقت تهران گفت: دفاع، شجاعت و جان دادن از دستورات همیشگی اسلام بوده و تعطیل‌بردار نیست و هر زمان اشرار و ظالمان بخواهند به مسلمانان ظلم کنند، بر همه واجب است که از حق، دفاع و ظالم را مغلوب کنند.
به گزارش خبرگزاری فارس از شهرری، حجت الاسلام کاظم صدیقی امام جمعه موقت تهران عصر امروز در اولین آئین یادواره شهدای قره‌باغ در تالار شیخ صدوق آستان مقدس حضرت عبدالعظیم(ع) شهرری، اظهار کرد: شهدای عزیز قره‌باغ در راه حق از جان خود گذشتند و با نجات قره‌باغ از دست ظالمان و غاصبان افتخار بزرگی خلق کردند.
وی گفت: همه مسلمانان جهان در هر جای دنیا و در هر کشوری که هستند و به خدا و پیامبرش ایمان دارند، همه یک امت، ملت و مکتب بوده و در یک جبهه قرار دارند.
امام جمعه موقت تهران ادامه داد: دین اسلام، مرز خاکی ندارد بلکه مرز ما عقیده ما است لذا همه ما مسلمانان از هم جدا نیستیم و همه در زیر یک پرچم سرباز هستیم.
حجت الاسلام صدیقی تصریح کرد: مسلمانان با ایمان و اعتقاد به خداوند از حق خود دفاع می‌کنند و در مقابل ظالم تسلیم نمی‌شوند و باج نمی‌دهند؛ جان می‌دهند اما دین نمی‌دهند.
وی با اشاره به اینکه یک میلیارد مسلمان در جهان وجود دارد، افزود: خداوند دفاع در مقابل ظالم را واجب کرده است و اثرات آن نیز بیان و تأکید شده که ظلم را نپذیریم و قلدرها را مغلوب کنیم.
امام جمعه موقت تهران با اشاره به اهمیت دفاع در مقابل تکفیری‌های داعش، بیان کرد: نیروهای تروریست داعش در همه جا به مقدسات حمله می‌کردند و ذات وجودی خود را به نمایش گذاشتند که دفاع در مقابل اعمال آن‌ها موضوع مهمی بود.
حجت الاسلام صدیقی در ادامه از قدس شریف به عنوان قبله اول مسلمانان یاد کرد و گفت: اروپا و آمریکا یک غده سرطانی در قدس ایجاد کرده‌اند و باید بدانیم که قدس متعلق به همه دنیای اسلام است و همانگونه که امام راحل فرمودند مسئله قدس مسئله اسلام است؛ رهبر معظم انقلاب نیز قره‌باغ را مسئله اسلام دانستند.
وی اضافه کرد: مقام معظم رهبری طی سال‌های گذشته در پیام به حاجی‌ها، در کنفرانس اسلامی و مناسبت‌های مختلف فرمودند که مسئله قره‌باغ آذربایجان به همه مربوط است و هر کس در این راه جان خود را از دست دهد شهید محسوب می‌شود.
امام جمعه موقت تهران عنوان کرد: این دفاع و شجاعت و جان دادن از دستورات همیشگی اسلام است و تعطیل‌بردار نیست و هر زمان اشرار و ظالمان بخواهند به مسلمانان ظلم کنند، بر همه واجب است که از حق دفاع و ظالم را مغلوب کنند.
حجت الاسلام صدیقی با تأکید بر اینکه نباید اجازه دهیم ظلم توسعه یابد، ابراز کرد: جهاد درِ بهشت است و اگر جهاد نباشد دین، حق و عدل نیز نمی‌ماند و فساد در زمین رواج پیدا می‌کند.
وی با اشاره به آیاتی از سوره محمد(ص) در فضیلت شهادت، بیان کرد: کسانی که در راه خدا جان خود را از دست می‌دهند و ظالم آن‌ها را شهید می‌کند، در هیچ زمانی خونشان پایمال نمی‌شود و راهشان هرگز گم نخواهد شد.
امام جمعه موقت تهران در پایان با اشاره به هشت سال دفاع مقدس، خاطرنشان کرد: ایران هشت سال در مقابل شرق و غرب و دنیای کفر ایستاد و در مقابل تمام امکانات و سلاح‌های همه دشمنان که بر علیه کشور ما متحد شده بودند، دفاع کرد و در نهایت دیدیم که خون بر سلاح غلبه کرد و همه کفار عقب‌نشینی کردند.
پیوند کوتاه: https://tinyurl.com/3626bjzt