تارنگاشت عدالت – دورۀ سوم
منبع: صدای سوسیالیستی، نشریه حزب کمونیست ایرلند
نویسنده: ساجیو کومار
۱ فوریه ۲۰۲۳
روز کتاب‌های سرخ
گروهی از کارگران در یک بار در لندن- اما به دلیلی متفاوت- گرد آمدند: آن‌ها عجله داشتند تا یک برنامه برای سازمان خود، اتحادیه کمونیستی، که بیش‌تر از کارگران مهاجر آلمانی تشکیل می‌شد، تدوین کنند. آن‌ها انجام این وظیفه را به مارکس و انگلس محول کردند.
اتحادیه کمونیستی قبلاً «اتحادیه عادل» (League of the Just) نامیده می‌شد و آن‌ها شعار خود را از «همه انسان‌ها برادرند» به «پرولتارهای جهان، متحد شوید» (جمله آخر مانیفست کمونیست) تغییر دادند.
این کتاب کوچک مانند یک اتم نامرئی که پتانسیل انتشار مقادیر زیادی انرژی را دارد، جنبش‌های بزرگی را ایجاد نمود و دنیای سرمایه‌داری را تکان داد. مارکس و انگلس در جوانی خود کسانی بودند که پشت این اثر انفجاری و در عین‌حال باشکوه ادبیات قرار داشتند.
چاپ اول دارای ۲۳ صفحه با جلد سبز تیره بود، و در ابتدا مانیفست حزب کمونیست نام داشت. انگلس از مارکس خواست تا در قالب «اعتراف به ایمان» تجدید نظر کند تا از ظاهر یک تعلیم پرهیز شود، و پیشنهاد کرد که این کتاب مانیفست کمونیست نامیده شود. چاپ آلمانی (۱۸۷۲) و چاپ‌های بعدی کتاب، پس از تغییراتی در متن به دلیل کمون پاریس (۱۸۷۱)، مانیفست کمونیست نام گرفت.
مارکس و انگلس از ایجاد تغییرات بیش‌تر در مانیفست کمونیست خودداری کردند، زیرا این مانیفست به یک سند تاریخی تبدیل شده بود و بنابراین احساس می‌کردند که حق تغییر آن را ندارند.
نخسین ترجمه انگلیسی در سال ۱۸۵۰ بوسیله هلن مک فارلین و بعداً توسط ساموئل مور در سال ۱۸۸۸ انجام شد. امروز، مانیفست کمونیست به ۲۰۰ زبان ترجمه شده است.
روز انتشار مانیفست کمونیست، ۲۱ فوریه (۱۸۴۸)، تقریباً در تاریخ از یادها رفت تا این‌که تلاش شد تا روح مانیفست کمونیست با بزرگداشت آن به عنوان «روز کتاب‌های سرخ» احیا شود. در چند سال گذشته، این گلوله برفی بهمن‌وار به یک جنبش در سراسر جهان تبدیل شده است، و مردم را تشویق می‌کند تا آثار مارکس، انگلس و دیگر مردان و زنان انقلابی را که برای سرنگونی نظام سرمایه‌داری زندگی کردند و جان باختند، بخوانند.
ایده «روز کتاب‌های سرخ» خواندن کتاب‌ها درباره مارکسیسم-لنینیسم در فضای عمومی، گسترش روحیه انقلابی و افزایش حرکت به سوی سوسیالیسم است. قرنطینه کووید حرکت را متوقف نساخت، و آن با استفاده از فناوری مدرن به صورت آنلاین انجام شد.
با به عاریت گرفتن عبارت «تبعیدی‌هایی از زمان آینده» (Exiles from a Future Time) از موریل روکیسر، شاعر آمریکایی، کمونیست‌ها در واقع تبعیدی‌هایی از آینده هستند که بذرهای رویاهای جهانی را که زاده خواهد شد- جهانی عاری از استثمار- را می‌افشانند.
محقق مارکسیست پروفسور اعجاز احمد خاطرنشان می‌کند که دلیل این‌که مانیفست کمونیست هنوز مطرح است این است که فقط توصیفی از سرمایه‌داری زمان خود نیست، بلکه بازتابی از منطق سرمایه‌داری است: این‌که چگونه بقای سرمایه‌داری بدون گسترش آن، و در نتیجه نیاز آن به مستعمره ساختن جهان با امپریالیسم متجاوز غیرممکن است.
اندکی پس از انتشار مانیفست کمونیست در سال ۱۸۴۸ یک قیام ملی در سراسر اروپا رخ داد، که از ایتالیا آغاز شد و به فرانسه و آلمان گسترش یافت. آن قیام «بهار خلق‌ها» نام گرفت. مسأله ملی هم‌زمان با پایمال شدن منافع طبقه کارگر مطرح شد. مارکس و انگلس احساس کردند که مسأله ملی واقعی است و این‌که کمونیست ها باید درگیر شوند؛ اگر این‌را انجام ندهند در حاشیه قرار خواهند گرفت. چالش پیرامون راه‌های انتقال ناسیونالیسم شوونیستی بورژوازی به یک انقلاب پرولتاریایی در حین درگیرشدن در قیام بورژوازی بود.
امروز ما می‌توانیم تشابه آن سناریو را در آرمان ملی ایرلند متحد ببینیم. مسأله ملی ایرلند متحد یک واقعیت است: ما باید در آن درگیر شویم. اما ماهیت ایرلند یکپارچه‌ای که به دست می‌آوریم بستگی به این دارد که چگونه مبارزه برای اتحاد ملی را به یک مبارزه برای ایرلند عاری از استثمار طبقاتی و مبارزه علیه امپریالیسم انتقال دهیم.
اهمیت احیای روح مانیفست کمونیست و نشان دادن همبستگی با این جنبش بین‌المللی در ۲۱ فوریه (که روز جهانی زبان مادری سازمان ملل نیز است) برای جشن گرفتن انتشار قدرتمندترین سند سیاسی در تاریخ بشر در این نهفته است: گسترش روحیه انقلاب و تقویت کلمات رعدآسا در پایان کتاب: «پرولتارها چیزی جز زنجیر خود از دست نمی‌دهند، ولی جهانی را بدست خواهند آورد. پرولتارهای جهان، متحد شوید.»
https://socialistvoice.ie/2023/02/red-books-day/
پیوند کوتاه: https://tinyurl.com/27mp7ev3