تارنگاشت عدالت – دورۀ سوم
منبع: سیاره پول
۲۸ سپتامبر ۲۰۲۱
نویسندگاه: گِرگ روزالسکی و دارین وودز
حباب مسکن چین، که ناظران سال‌ها است درباره آن صحبت می‌کنند، سوداگری هر چه بیش‌تر را تشویق کرده است، در نتیجه، سرمایه‌گذاران املاکی را می‌خرند که قصد ندارند در آن زندگی کنند. حدود ۲۰ درصد تمام واحدهای مسکونی چین اکنون خالی است. «فایننشال تایمز» می‌گوید در کشور برای بیش از ۹۰ میلیون نفر مسکن خالی وجود دارد. این تعداد مسکن خالی برای اسکان کل جمعیت کانادا، یا فرانسه، یا آلمان کافی است.
پنج درسی که اورگرند درباره اقتصاد چین به ما آموخت
هفته گذشته، پس از آن که یک شرکت چینی به نام اورگرند به درون چیزی افتاد که شبیه سقوط به قهقرا است، بازارهای جهان تکان خورد. اورگرند دومین شرکت مستغلاتی بزرگ چین است – یا بود. چند سال پیش، اورگرند پُر قیمت‌ترین سهام مستغلات در جهان بود. اورگرند در یک ترکیب التقاطی از فعالیت‌های اقتصادی دیگر، از آب معدنی تا خودرو برقی و پرورش خوک درگیر بود. این شرکت حتا مالک یک تیم فوتبال حرفه‌ای است. اما اخیراً با پرداخت بدهی عظیم خود، که حدود ۳۰۰ میلیارد دلار است، مشکل داشته است.
داستان اورگرند بزرگ‌تر از فقط یک شرکت است. این داستان درباره الگوی رشد اقتصادی ناپایدار چین است، که در سال‌های اخیر بر جنون سرمایه‌گذاری بی پایان و رشد دیوانه‌واری که سوخت آن قرض است اتکاء نموده است. هفته گذشته، برخی از ناظران هشدار دهنده با اشاره به سقوط «لیمن برادرز» (Lehman Brothers) که بحران مالی سال ۲۰۰۸ را به دنبال داشت، این را «لحظه لیمن» چین نامیدند – اما اقتصادانان چینی می‌گویند که این موضوع بیش از حد بزرگ شده است.
با این وجود، با توجه به هم‌پیوستگی اقتصاد جهانی، سرمایه‌گذاران نگران آینده اقتصاد چین هستند. اقتصاد چین شبیه یک نیروگاه اتمی به رشد اقتصادی جهان نیرو داده است. مشکلات در آن‌جا ممکن است در سراسر جهان اثرات جانبی داشته باشد.
ما تصمیم گرفتیم فهرست کوچکی از آنچه را که تاکنون از داستان اورگرند آموخته‌ایم گرد آوریم.
۱) مستغلات یک بخش عظیم از رشد اقتصادی چین
رشد اقتصادی چین در سال‌های اخیر تا حد زیادی از بازار خروشان مستغلات آن نیرو گرفته است. صنعت مستغلات، بطور مستقیم و غیرمستقیم، ۲۹ درصد کل تولید ناخالص داخلی چین را تشکیل می‌دهد. این رشد با حباب عظیم املاک و مبالغ فزاینده بدهی تعذیه شده است. تا مدتی، دولت ملی و دولت‌های محلی چین از قدرت‌های عظیم فرماندهی و کنترل خود برای شناور نگه داشتن این حباب استفاده کردند. همانطور که معمولاً در حباب‌ها اتفاق می‌افتد، سرمایه‌گذاران و شرکت‌ها برای سودجویی از قیمت صعودی مستغلات، بدهی‌های زیادی را انباشت کرده‌اند. اورگراند بیش از ۳۰۰ میلیارد دلار به بانک‌ها، دارندگان اوراق قرضه، تامین کنندگان مواد اولیه و مشتریان خود، که بسیاری از آنها ماه‌ها و حتا سال‌ها پیش از ساخت، خانه‌ها را پیش خرید کرده‌اند، بدهی دارد.
۲- حباب مستغلات چین در سراسر کشور «شهرهای اشباح» ترسناک ایجاد کرده است
حباب مسکن چین، که ناظران سال‌ها است درباره آن صحبت می‌کنند، سوداگری هر چه بیش‌تر را تشویق کرده است، در نتیجه، سرمایه‌گذاران املاکی را می‌خرند که قصد ندارند در آن زندگی کنند. ساختمان‌ها و آپارتمان‌های نیمه تمام و خالی همه استان‌های چین را پوشانده است.
برآوردها متفاوت است، اما حدود ۲۰ درصد تمام واحدهای مسکونی چین اکنون خالی است. «فایننشال تایمز» می‌گوید در کشور برای بیش از ۹۰ میلیون نفر مسکن خالی وجود دارد. این تعداد مسکن خالی برای اسکان کل جمعیت کانادا، یا فرانسه، یا آلمان کافی است.
در برخی موارد، کل مناطق شهری خالی از سکنه است. این «شهرهای اشباح» شبیه پاریس، ونیز و حتا جکسون هول وایومینگ ساخته شده‌اند.
۳- حزب کمونیست چین برای کاهش خطرات مالی و تغییر الگوی رشد اقتصادی کار می‌کند
یکی از تفاوت‌های اصلی بین تنگنای بدهی اورگرند و سقوط «لیمن برادرز» این است که این تنگنا بطور هدفمند بوجود آمده است. حزب کمونیست چین مدت‌ها است که از خطراتی که بازار وحشی مستغلات آن در بر دارد آگاه بوده است. رییس‌حمهور شی در سال ۲۰۱۷ در سخنرانی در نوزدهمین کنگره حزب نشان داد که می‌خواهد دراینمورد اقدام کند. وی گفت: «خانه‌ها برای زندگی کردن در آنها، نه برای سوداگری، ساخته می‌شوند.»
سال گذشته، دولت اجرای سیاست معروف به «سه خطر قرمز» را، که هدف آن کاهش بدهی در بازار املاک، جلوگیری از استقراض لگام‌گسیخته و ممانعت از تبدیل بازار به یک فاجعه است، آغاز کرد. آدام توز مورخ آن را «تخریب کنترل‌شده» حباب مستغلات می‌نامد.
در سطح وسیع‌تر، شی سیاست‌های رادیکال جدیدی را تحت عنوان «رفاه مشترک» دنبال می‌کند، که تلاشی است برای برای مبارزه با افزایش نابرابری در چین و مداخله شدیدتر در صنایع خصوصی.
در ماه ژوئیه، شی مقاله‌ای منتشر کرد و در آن بلندپروازی‌های خود را برای چین بیان نمود. وی گفت که می‌خواهد کشور «به جای رشد ناخالص داخلی متورم بر رشد واقعی و توسعه از نظر کیفی بالا، توسعه کارآمد و پایدار» تمرکز نماید. اورگرند، که نماد زیاده‌روی بازار مستغلات است، ظاهراً رشد اقتصادی واقعی را نمایندکی نمی‌کند. و سیاست‌های دولت، که زمانی این شرکت را ارتقاء می‌داد، اکنون آن‌را خفه می‌کند.
۴- رفیق‌بازی ممکن است سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان را به اعتماد بیش از حد به اورگرند فریفته باشد
اورگرند به وسیله ژو جیایین، که چندی پیش ثروتمندترین فرد در چین بود، تشکیل شد. ژی ارتباطات زیادی دارد. او عضو یک گروه از مشاوران نخبه دولت به نام «کنفرانس مشورتی سیاسی خلق چین» است. او از نظر سیاسی نیز بسیار زیرک است. به عنون مثال، پس از آن که شی گفت می‌خواهد چین یک تیم فوتبال بزرگ داشته باشد، ژی «باشگاه فوتبال گوانگ‌ژو» را برای اورگرند خرید. متعاقباً، شرکت میلیون‌ها دلار برای خریدن برخی از بهترین بازیکنان فوتبال در جهان خرج کرد.
«نیویورک تایمز» می‌گوید روابط با شی به سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان اطمینان داد که شرکت می‌تواند به استقراض ادامه بدهد و اگر شرایط بد شود دولت آن را نجات خواهد داد. آنها فکر می‌کردند اورگرند بزرگ‌تر و مرتبط‌تر از آن است که سقوط کند. اما، در ماه اوت، در حالی‌که بحران اورگرند آشکار می‌شد، ژو از ریاست بخش مستغلات شرکت اورگرند استعفا داد، و بحران را تشدید کرد.
۵- اورگرند ممکن است نوک کوه یخ باشد
رشد چین در سال‌های اخیر به میزان زیادی بر گسترش عظیم املاک و مستغلات و تأسیسات جانبی آن – خطوط راه‌آهن، پل و فاضلاب – قرار داشته است. چین تا توانسته ساخته، ساخته و ساخته است، و فعالیت اقتصادی عظیمی آفریده است. با اورگرند، این نوع رشد سرانجام ناپایداری خود را نشان می‌دهد – و اقتصاد چین یک دوره تلاطم را در برابر خود دارد. موضوع عجیب این است که به نظر می‌رسد این بخشی از یک طرح باشد.
ما هنوز پرسش‌هایی داریم. چین چگونه برای مهار خسارتی که اورگرند وارد کرده است عمل خواهد کرد؟ آیا چین می‌تواند الگوی اقتصادی خود را با موفقیت از املاک و مستغلات و توسعه بی‌پایان تغییر دهد؟ این تغییر چگونه بر اقتصاد وسیع‌تر جهانی تأثیر خواهد گذاشت؟ ما در هفته‌های آینده به آن توجه خواهیم کرد.
پیوند کوتاه: https://tinyurl.com/jb8ep8uh