شبکه اطلاع‌رسانی افغانستان
نویسنده: سعیدی
۲۳ آذر ماه ۱۳۹۶
از کنفرانس اسلامی فقط نام مانده است
کنفرانس کشورهای اسلامی کارش را با بیانیه رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه و محمود عباس رهبر فلسطین آغاز نمود بخاطر تصامیم و دستاورد‌های این کنفرانس عده‌ای به این باوراند که نتایج مطلوبی خواهد داشت نه تنها من همه می‌دانند که بنا به دعوت رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه رهبران کشورهای اسلامی طی نشستی که در استانبول روز چهار شنبه مورخ ۲۲ قوس ۱۳۹۶ برگزار گردیده می‌توانند تصامیم موثر علیه عملکردهای رییس‌جمهور امریکا که در مورد بیت المقدس اعلام کرده اتخاذ نمایند و اعلامیه دونالد ترامپ را در نقطه خنثی می‌سازند.
من در مورد موثریت کشورهای اسلامی که بتوانند در جهان اسلام مشکلی را حل کنند هرگز اعتماد و باور ندارم چون می‌دانم اکثر رهبران کشورهای اسلامی مزدور و دست نشانده آمریکا اند. بقای حاکمیت خود را مربوط به آمریکا و رهبران آن کشور می‌دانند. هیچ سندی وجود ندارد که سازمان کشورهای اسلامی از زمان تاسیس خود تا امروز کوچک‌ترین مشکل جهان اسلام را حل و فصل کرده باشد.
حالا بر می‌گردم که کنفرانس کشورهای اسلامی چه وقت و در کجا و چرا ایجاد شد. واقعیت این است که سازمان کنفرانس کشورهای اسلامی در حدود شش دهه قبل برای یک اتحاد جمعی علیه تل آویو در کشور مراکش بوجود آمد گرچه همین انگیزه در شروع منجر به تشکیل سازمان شد، سازمانی که چون هم سازمان بود و هم کنفرانس به نظر ترکیبی غیر منطقی به نظر می‌رسید.
در این بین اعضای این سازمان الزاماً همه مسلمان نیستند مانند کشور سورینا به هر حال این سازمان در دوران کاری خود مصوبات خوبی مثل صندوق توسعه و پارلمان مشترک یا بین‌المجالس اسلامی هم داشته واقداماتی هم انجام داده اما باید گفت که مهمترین مشکل این سازمان این است که رهبری دقیقی نداشته و ندارد و مشخص نیست کدام یک از ۵۷ کشور اسلامی عضو می‌تواند نقش رهبر را داشته باشد لذا چون مجموعه‌ای از کشورها این نقش را ایفا می‌کنند که خود دارای اهداف سیاست‌ها و آرمان‌های متفاوت حتی دشمنانه علیه یک دیگر‌اند و متاسفانه تا کنون نتوانسته اند رهبری واحدی را ایجاد کنند روی این اصل عملاً مصوبات سطح سران و وزیران خارجه این کشورها اجرایی نمی‌شود یا کم‌تر اجرا می‌گردد و حتی برخی از مصوبات غیر قابل اجرا و یا رها شده است که خود ضعف عمده چند دهه گذشته این سازمان بوده. مثلاً در مقابله با سیاست‌های اسراییل که مهمترین انگیزه تشکیل سازمان بود خود مراکش که از بنیانگذاران سازمان بود روابط پنهانی با رژیم صهیونیستی دارد و سازمان هم واکنشی نشان نداده است چون امریکا حامی اسراییل است.
کشورهای اسلامی نیز در مقابل آمریکا جرعت تصمیم‌گیری را ندارد. از طرف دیگر کشورهای عضو آرمان‌های مختلفی دارند و منافع مشترکی را تعریف نکرده‌اند. گذشته از این این سازمان برداشت واحدی را از اسلام ارایه نداده است و اعضای این سازمان هر چند اکثریت مسلمان اند ولی برداشت آنان از اسلام متفاوت است مثلاً اسلام ترکیه حداقل در بخش اردو که گفته می‌شود سکولر اند و اسراییل را به رسمیت شناخته از طرف دیگر اسلامی قشری و سطحی مثل عربستان سعودی را هم شاهدیم در این بین باید گفت هویت یگانه هنوز در سازمان بوجود نیامده است.
اجلاس اخیر استانبول و ابتکار رییس‌جمهور ترکیه در واقع حرکت جدیدی است علیه اعلامیه رییس‌جمهور امریکا در مورد بیت‌المقدس که بیش‌تر خود رجب طیب اردوغان رییس‌جمهور ترکیه مبدع آن است در چنین وضعیتی متاسفانه به باور من سازمان کشورهای اسلامی بطور مستقل از خود اراده‌ای برای ایفای نقش ندارند و کشورها و بازیگران اصلی (موسسان، پرداخت‌کننده‌های حق سهم بیش‌تر و کشور مقر سازمان) و در مواردی شخص دبیرکل و در هدایت مسیر این سازمان نیز موثریت و استقلالیت چندانی ندارند پس در چنین حالتی آیا می‌توان همگرایی بیش‌تری میان اعضا و قدرت های اصلی جهان اسلام برای ایفای نقش پویاتر سازمان همکاری اسلامی متصور شد؟ هرگز نه هرگز نه.
هر چند این امر را می‌توان تصور کرد اما در عمل سازمان همکاری اسلامی وقتی با اندیشه‌ای لیبرالیستی بررسی شود می‌تواند به توسعه دمکراسی، همگرایی بیش‌تر و… کمک کند اختلافات را کاهش دهد اما در اندیشه ریالیسم این امر پذیرفته شده است که آرمان‌های بینالمللی خود آلت دست کشورها ی قدرتمند هستند و نمی‌توانند هویت مستقل داشته باشند. چرا که نظام بینالمللی بر اساس قدرت است.
در این بین سازمان همکاری اسلامی اگر منافع جمعی اکثریت مسلمانان را درنظر گیرد دارای یک هویت است ولی زمانی که تحت تاثیر رقابت‌های عربستان سعودی، ترکیه، ایران، مالزیا، پاکستان و یک تعداد کشورهای دیگر قرار می‌گیرد خود به خود هویت‌اش تحت تاثیر بازیگران قرار می‌گیرد. در این بین اگر واقع‌بین باشیم این سازمان حتی نتوانسته از حقوق اقلیت‌های مسلمان در کشورهای دیگر مانند میانمار دفاع کند و تبدیل به مرکزی برای رقابت بازیگرانی مثل مالزیا، مصر، پاکستان،ایران و عربستان و ترکیه به عنوان کشورهای تاثیرگذار و مهم در این سازمان شده است. در این حال نوع توزیع قدرت و تعریف منافع مشترک و ایجاد زمینه برای همکاری بیش‌تر هنوز نیازمند کار زیادی است.
اختلافات در این سازمان خود مخل همکاری در سازمان همکاری اسلامی است، لذا ما باید به دنبال آن باشیم که چگونه می‌توان این سازمان را تبدیل به همکاری اسلامی کنیم نه سازمان رقابت‌های اسلامی. در این بین نیاز به اعتمادسازی بین کشورها لازم است یعنی اگر واقع بین باشیم اکنون بین قدرت‌هایی مثل ایران، ترکیه، عربستان، مصر و حتی بقیه رقابت هایی وجود دارد.
دبیرخانه سازمان همکاری اسلامی در عربستان سعودی است. اگر ما در مورد نقش برازنده ای اردوغان رییس‌جمهور ترکیه امیدوار باشیم از سوی دیگر فراموش نکنیم بیش‌ترین بخش بودجه این سازمان را عربستان سعودی تامین می کند بطور طبیعی سعودی بدستور امریکا تلاش خواهد کرد تا اجلاس کنفرانس کشورهای اسلامی در استانبول نتایج مطلوبی را از خود بجا نگذارد آن هم علیه اسراییل اگر چه درحال حاضر رییس‌جمهور ترکیه به این باور است که کشور های اسلامی قادر به حل مشکلات بیت‌المقدس هستند رییس جمهور ترکیه که اجلاس استانبول را ریاست می‌نماید امیدوار است.
اتحادیه کشورهای عربی باید در مقابل تصمیم اخیر دونالد ترامپ مستحکم بایستند اما بشمول سعودی اکثریت از رهبران کشورهای عربی مزدور و حامی سیاست‌های آمریکا بخاطر حفظ مقام و منزلت خود هستند. اگر کشورهای اسلامی متحد باشند می‌توانند زیاد تاثیرگذار در قضایای جهانی باشند اما متاسفانه چنین نیست.
نتیجه: اجلاس رهبران کشورهای اسلامی در استانبول دایر و در اخیر قطعنامه علیه تصامیم اخیر دونالد ترامپ رییس‌جمهور امریکا در مورد بیت‌المقدس صادر و این عمل را محکوم می‌نمایند اما نتیجه عملی که بتوانند آمریکا را از این زورگویی‌ها ماجراجویی‌ها در حال و آینده منصرف سازد هرگز من نویسنده این مقابله باور ندارم بدون تردید مصوبه علیه تصمیم دونالد ترامپ در مورد بیت المقدس صادر می‌شود اما هرگز عملی نمی‌گردد.
http://www.afghanpaper.com/nbody.php?id=143149