تارنگاشت عدالت – دورۀ سوم

منبع: گلوبال تایمز
۱۱ ژوئیه ۲۰۲۲

از صندوق بین‌المللی پول و سایر نهادهای بین‌المللی خواسته شد، پیش از آن‌که کشورهای بیش‌تری در آفریقا و آمریکای لاتین به ورطه بحران سقوط کنند، مسئولیت مقابله با بحران سریلانکا را بر عهده بگیرند

 

در حالی که رهبران سیاسی سریلانکا، پس از اعلام استعفای رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر این کشور در بحبوحه بدترین بحران اقتصادی چند دهه اخیر، پیرامون راه پیش رو برای کشور بحث و گفت‌وگو می‌کنند، ناظران چینی از سازمان‌های مالی بین‌المللی خواستند تا طلبکاران را برای سرعت بخشیدن به بازسازی بدهی‌ها هماهنگ کنند، از اولویت دادن به سیاست اجتناب نمایند، و در حالی که کشورهای دیگری مانند زیمبابوه و آرژانتین ممکن است شبیه سریلانکا گرفتار یک بحران اقتصادی شوند، یک سازوکار واکنش اضطراری، برای جلوگیری از تکرار بیش‌تر بحران عدم پرداخت بدهی‌های دولتی ایحاد نمایند.

اقتصاد سریلانکا، با مقاومت محدود در برابر شوک‌ها، شدیداً به تجارت خارجی وایسنه است. ناظران تاکید کردند که همه‌گیری، درگیری روسیه – اوکرائین و هم‌چنین تحریم‌های یک‌جانبه ایالات متحده علیه روسیه با هم ترکیب شدند و بحران را تسریع نمودند. آن‌ها گفتند که این بحران مستقیماً به سرمایه‌گذاری زیرساختی که چین بودجه آن‌را تأمین می‌کند مربوط نمی شود و مقصر دانستن طرح‌های چین صرفاً با انگیزه‌های ژئوپلیتیک بدخواهانه انجام می‌شود.

خبرگزاری شین‌هوا در روز دوشنبه گزارش داد که گوتابایا راجاپاکسا، رئیس‌جمهور سریلانکا رسماً به رانیل ویکرمسینگه نخست‌وزیر این کشور اطلاع داد که به استعفای اعلام شده خود در روز چهارشنبه ادامه می‌دهد، دفتر نخست‌وزیر روز دوشنبه، پس از یورش معترضان به اقامتگاه‌های این دو رهبر، این خبر را اعلام کرد.

یک مقام ارشد دولتی به شین‌هوا گفت که ویکرمسینگه خواستار تشکیل جلسه فوری با کابینه خود در روز دوشنبه شد، و هم‌چنین با رهبران همه احزاب سیاسی برای گفت‌و‌گو پیرامون راه پیش رو ملاقات خواهد کرد. ویکرمسینگه نیز موافقت کرد که استعفا بدهد.

وانگ ونبین، سخنگوی وزارت امور خارجه چین در نشست خبری معمول روز دوشنبه خود گفت که چین از نزدیک آخرین تحولات سریلانکا را دنبال می‌کند. ونبین گفت ما به عنوان یک همسایه دوست و شریک در همکاری، صمیمانه امیدواریم که همه بخش‌ها در سریلانکا بتوانند منافع اساسی کشور و مردم خود را در نظر بگیرند و با همبستگی برای غلبه بر مشکلات فعلی و تلاش برای بازگرداندن ثبات، احیای اقتصاد و بهبود هر چه زودتر معیشت مردم تلاش نمایند.

چین در ماه‌های گذشته کمک‌های بشردوستانه اضطراری به سریلانکا ارائه کرده است، و در حد ظرفیت خود، برای کمک به بهبود اقتصادی کشور و مردم عادی، به حمایت و کمک به سریلانکا ادامه خواهد داد، اما ناظران چینی گفتند که سازمان‌های مالی تخصصی، مانند صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی، باید بر پایه هماهنگی مؤثر با همه طلبکاران، مسئول اصلی رسیدگی به بحران باشند، زیرا طلبکاران تجاری و مؤسسات مالی چندجانبه وام‌دهندگان اصلی در پشت بدهی خارجی سریلانکا می‌باشند.

در عین‌حال، اگرچه ایالات متحده بر ایمنی شبکه مالی جهانی کنونی تسلط دارد، اما کمک‌های مالی را بیش‌تر به نفع خود، تا منافع جهانی، انجام می‌دهد. برخی از گروه‌های کوچک تحت رهبری ایالات متحده اثربخشی حکمرانی جهانی و عملکرد سازمان‌های بین‌المللی [مانند صندوق بین‌المللی پول، بانک جهانی و مؤسسات مالی چندجانبه – عدالت] را محدود کرده‌اند، و این بحران سریلانکا را تشدید کرده است.

ژو لیپینگ، پژوهشگر مطالعات آسیای جنوب شرقی در آکادمی علوم اجتماعی چین در پکن، روز دوشنبه به گلوبال تایمز گفت: برخی از قدرت‌های بزرگ در پی منافع خود، گروه‌های کوچکی را بر اساس ارزش‌های به اصطلاح مشترک تشکیل داده‌اند، از حکمرانی جهانی به مثابه ابزاری برای بازی‌های ژئوپلیتیک استفاده می‌کنند و ارزش واقعی حکمرانی جهانی را کم اهمیت جلوه داده‌اند.

به گفته ژو، به عنوان مثال، گروه «گفت‌وگوی چهار جانبه امنیتی» (Quad) [کوآد متشکل از آمریکا، استرالیا، ژاپن و هند، که آخری شریک اقتصادی چین در بریکس است – عدالت]، به نام ایجاد یک گروه کمک خارجی برای پاسخگویی مشترک به بحران سریلانکا، در واقع هدف واقعی بهره‌برداری از این بحران برای حذف چین و مهار نقش چین در سریلانکا را دنبال می‌کند.

ژو به کشورهای بزرگ و سازمان‌های بین‌المللی پیشنهاد کرد که یک سازوکار واکنش اضطراری را برای جلوگیری از افتادن بیش‌تر کشورها به ورطه بحران بدهی فاجعه‌بار، شبیه بحران سریلانکا، ایجاد نمایند.

او گفت که بحران سریلانکا عمدتاً به دلیل کمبود ارز خارجی است، که این خود ناشی از عوامل خارجی متعددی، از جمله تأثیر کووید-۱۹، درگیری روسیه- اوکرایین، و ساختار اقتصادی واحدی است که آن را در برابر شوک‌های آسیب‌پذیر می‌سازد. ژو مجدداً تأکید کرد که این بحران مستقیماً با سرمایه‌گذاری زیرساختی چین در سریلانکا مرتبط نیست.

ژو گفت که تحت تأثیر این عوامل، همه صنایع اصلی آن، مانند گردشگری، نساجی و کاشت چای، قادر به «پول درآوردن» نیستند، که نتیجتاً به پیامدهای ناگواری منجر شده است.

ناظران گفتند، بنابراین، بحران جاری سریلانکا نشان دهنده یک چالش مشترک است که بسیاری از اقتصادهای در حال توسع ، به ویژه آن‌هایی که ساختار اقتصادی واحدی دارند و عمیقاً تحت تأثیر درگیری روسیه – اوکرائین قرار دارند، با آن مواجه هستند؛ و سایر کشورهای جنوب آسیا مانند نپال و مالدیو باید گوش به زنگ باشند. آن‌ها هم‌چنین هشدار دادند که در سطح جهان، کشورهای آفریقایی مانند زیمبابوه و کشورهای آمریکای لاتین مانند آرژانتین و برزیل [ریک دیگر چین در برسک- عدالت] همگی مانند سریلانکا در معرض خطر افتاده به بحران بزرگاقتصادی قرار دارند.

لانگ زینگچون، رئیس «مؤسسه مسأئل جهانی چنگدو» روز دوشنبه، به گلوبال تایمز گفت در حالی که کمک‌های خارجی برای سریلانکا می‌توانند تأثیر موقت داشته باشند، اما کشورهای جنوب آسیا اکر خواستار خروج از بحران هستند، باید به اصلاخات رادیکال دست بزنند.

به گفته لانگ، بحران سریلانکا منعکس کننده ناهمخوانی بین استراتژی توسعه این کشور و ظرفیت واقعی اقتصادی آن، و بین اهداف بلندمدت آن و واقعیت موجود است. او گفت که لازم است سریلانکا به جای نسخه‌برداری از الگوهای غربی، یک استراتژی توسعه متناسب با شرایط ملی خود را بر اساس وضعیت خود تدوین کند.

حمله رسانه‌های هند به «ابتکار کمربند و جاده»
«هند امروز» روز یک‌شنبه گزارش داد که هند به عنوان همسایه نزدیک سریلانکا، فعالیت خود را در امتداد مرزهای دریایی سریلانکا، با استقرار هوا-ناوها و قایق‌های گشتی اضافی برای جلوگیری از هجوم مهاجران غیرقانونی افزایش داده است.

هو ژیونگ، پژوهشگر «مؤسسه روابط بین‌الملل در آکادمی علوم اجتماعی شانگهای»، روز دوشنبه به گلوبال تایمز گفت که هند ممکن است به سریلانکا کمک کند،گرچه ممکن است این کمک به دلیل وضعیت اقتصادی هند قابل توجه نباشد، زیرا هند باید اطمینان حاصل نمایدکه موضوع پناهندگان احتمالی سریلانکا منجر به خطرات امنیتی برای هند نخواهد شد.

اما علاوه بر حفاظت از امنیت خود، برخی از رسانه‌های هند بحران سریلانکا را عمدتاً یک ابزار ژئوپلیتیک برای مقابله با نفوذ چین می‌دانند.

«تایمز هند» مقاله‌ای با عنوان «چگونه هند امیدوار است با حمایت “بی‌سابقه” از سریلانکای بحران‌زده با چین مقابله کند» منتشر کرد. «پرینت»، یکی دیگر از رسانه‌های هند، با این ادعا که اکثر کشورهای آسیای جنوبی که از چین برای طرح‌های زیربنایی وام گرفته‌اند، با چالش‌های تراز پرداخت‌ها مواجه هستند، به ابتکار کمربند و جاده پیشنهادی چین حمله کرد.

کیان فنگ، مدیر بخش تحقیقات «موسسه استراتژی ملی در دانشگاه تسینگ‌هوا»، روز دوشنبه به گلوبال تایمز گفت که بدتر شدن روابط چین و هند در دو سال گذشته فضاهای ‌بیش‌تری را برای رسانه‌های هند، برای حمله به چین ایجاد کرده است، و رسانه‌های هند از فرصت بحران جاری سریلانکا استفاده کرده‌اند تا بر تصمیمات دولت هند تأثیر بگذارند تا روزی هند بر آسیای جنوبی مسلط شود.

در عین حال، تحلیل‌گران گفتند که هند اغلب با یک نگرش دیرپای تحقیرآمیز، و با یک دست نیرومند، به مسائل سریلانکا برخود می‌کند، که تنها می‌تواند باعث واکنش منفی در سریلانکا بشود.

در مقایسه، طرح‌های «ابتکار کمبربند و جاده»، مانند بندر هامبانتوتا، به یک بندر جامع مهم برای منطقه تبدیل شده است، و این وام‌ها و مشارکت چین است که به سریلانکا کمک کرده است تا دارایی‌های مهم خود را احیا کند و یک نیروی محرکه کلیدی برای توسعه پایدار سریلانکا باشد.

مایا ماجوران، که در حال حاضر به عنوان مدیر «ابتکار کمربند و جاده سریلانکا»، به مثابه یک سازمان کارشناسی مستقر در سریلانکا برای همکاری «کمر بند و جاده»، خدمت می کند، دیپلماسی به‍اصطلاح تله بدهی را که توسط برخی رسانه‌های ایالات متحده و هند مطرح شده بود، رد کرد.

برخی‌ها ادعا می‌کنند که بار بدهی سریلانکا نتیجه طرح‌هایی مانند بندر هامبانتوتا بوده است. با این حال، هیچ مدرکی برای تأیید این ادعا وجود ندارد. ماجوران روز دوشنبه به گلوبال تایمز گفت: بیش‌تر وام‌های چینی تخفیفی است و برای زیرساخت‌ها و توسعه زیست‌محیطی گرفته می‌شوند.

در واقع، سریلانگا با مشارکت در «ابتکار کمر بند و جاده»، مجموعه‌ای از طرح‌های توسعه‌ای را آغاز کرد که منجر به بازسازی عظیم زیرساخت سری‌لانکا شد که برای نسل‌ها باقی می‌ماند. ماجوران گفت که بهبود زیرساخت‌ها و ایجاد مشاغل به نفع مردم سریلانکا بوده است.

ژو یویوان، پژوهشگر ارشد «مرکز مطالعات غرب آسیا و آفریقا زیر نظر مؤسسه مطالعات بین المللی شانگهای»، روز دوشنبه به گلوبال تایمز گفت، با این حال، آشفتگی سیاسی و اقتصادی در سریلانکا قطعاً بر پیشرفت برخی از طرح‌های بزرگ «کمربند و جاده»، مانند بندر هامبانتوتا و شهر کلمبو، تأثیر خواهد داشت، اما تأثیر آن کوتاه‌مدت خواهد بود.

https://www.globaltimes.cn/page/202207/1270278.shtml

پیوند کوتاه: https://tinyurl.com/bdehs7e4