تارنگاشت عدالت – بایگانی دورۀ دوم
منبع: صدای سوسیالیستی
نویسنده: نیکولا لاولور
۲ دسامبر ۲۰۱۸
برگردان: ع. سهند
داستان ایدئولوژیک غالب درباره بانک‌های مرکزی این است که خارج ساختن آن‌ها از کنترل دولت‌ها آز آن‌ها سياست‌زدايی کرده و آن‌ها را به بازیگران بی‌طرف «علمی» در اقتصاد تبديل می‌کند.
این بحث می‌گوید با توسعه اقتصاد به یک دانش، که هدف اصلی آن پایین نگه داشتن تورم است، مستقل ساختن بانک‌های مرکزی به آن‌ها امکان می‌دهد بدون محدودیت‌های ناشی از نوسانات انتخاباتی کوتاه‌مدت سیاست‌های حزبی و دولتی عمل کنند. این نظر ادعا می‌کند که بانک‌های مرکزی فرای نفوذ سیاسی، فرای ایدئولوژی قرار دارند.
این کاملاً دروغ است.
بانک‌های مرکزی مؤسسات عمیقاً ایدئولوژیک و سیاسی هستند که از پاسخگویی و کنترل دمکراتیک خارج شده اند و اکنون، بیش از هر زمان دیگری، منافع سرمایه مالی را نمایندگی می‌کنند.
تحقیقات زیادی درباره عملکرد‌های سیاسی بانک‌های مرکزی و این‌که چگونه اعمال نفوذ می‌کنند و چه کسانی را نمایندگی می‌کنند، وجود ندارد؛ اما دو مقاله که به بانک مرکزی اروپایی و این موضوع نگاه می‌کنند ارزش بررسی دارند.
دو مقاله عبارتند از «مرگ از یک هزار زخم؟ قدرت سیاسی مالی و مورد مالیات بر مبادله مالی اروپایی» و «بانکداری مرکزی و قدرت سیاسی مالی: تحقیقی درباره بانک مرکزی اروپایی» نوشته مانولیس کالاایتزاک (Manolis Kalaitzake) از «یونیورستی کالج دوبلین». هر دو مقاله مستقیماً نقش بانک‌های مرکزی اروپایی و روابط آن‌ها را با سرمایه مالی بررسی می‌کنند.
کالاایتزاک در «مرگ از یک هزار زخم» مورد «مالیات بر مبادله مالی» را بررسی می‌کند و نشان می‌دهد بانک مرکزی اروپایی چگونه و چرا عملاً این پیشنهاد را کشت.
طبق اکثر تحقیقات و نظرسنجی‌ها، «مالیات بر مبادله مالی» از حمایت دولت‌های اصلی عضو اتحادیۀ اروپایی، کمیسیون اتحادیۀ اروپایی، پارلمان اتحادیۀ اروپایی، و اکثریت مردم در اروپا برخوردار بود. با این وجود، به تصویب نرسيد. و مؤلف نشان می‌دهد که یک دلیل اصلی این، بسیج سیاسی بازیگران مالی، از جمله، خود بانک مرکزی اروپایی بود.
به طور کلی، در پی بحران، اصلاحات مالی عمیق صورت نگرفته است؛ و این عمدتاً به دلیل قدرت سرمایه مالی است. اصلاحات به تعويق افتاده اند، پیشنهادها کنار گذاشته شده اند، و در اغلب موارد اصلاحات به طور چشم‌گیری رقیق و آبکی شده اند. در واقع، ما شاهد انحصاری شدن بیش‌تر این بخش بوده ایم.
نهادهای مالی، مانند «انجمن بازارهای مالی در اروپا» در لابی‌گری و بسیج دیگر بازیگران مالی و غیرمالی نقش سرکردگی را داشتند. چهار استدلال مستمراً علیه «مالیات بر مبادله مالی» به کار گرفته شد:
۱- این با انتقال هزینه به کاربران عمدتاً و نهایتاً به زیان آن‌ها خواهد بود،
۲- این رقابت‌پذیری اروپایی را کاهش خواهد داد، به مشاغل لطمه خواهد زد و نهایتاً درآمد مالیاتی را کاهش خواهد داد،
۳- مالیات ابزار نظارتی مناسبی نیست،
۴- شواهد تجربی از سوئد در دهه ۱۹۸۰ نشان می‌دهند که «مالیات بر مبادله مالی» کار نمی‌کند.
ارزیابی‌های صورت گرفته از تأثیر «مالیات بر مبادله مالی» نشان داد که تأثیرات آن منفی است. و بانک‌های مرکزی، و به ویژه بانک مرکزی اروپایی هدف لابی‌گری قرار گرفتند. بانک‌های مرکزی بریتانیا و اسپانیا شدیداً درگیر مداخلات سیاسی شدند، و سپس، ورود قاطعانه بانک مرکزی اروپایی به بحث، میخ آخر بر تابوت «مالیات بر مبادله مالی اروپایی» بود.
در مقاله دوم، «بانکداری مرکزی و قدرت سیاسی»، مؤلف چگونگی نفوذ بازیگران مالی بر بانک مرکزی اروپایی را بررسی می‌کند و نشان می‌دهد بانک مرکزی اروپایی چگونه از زمان بروز بحران عقیم ساختن اصلاحات مالی، یک متحد مهم بخش مالی بوده است.
به گفته مؤلف، بازیگران مالی از چهار مکانیسم برای اعمال قدرت استفاده می‌کنند:
۱- چرخش نخبگان (خواص) در ساختار قدرت،
۲- نشست‌های بسته سیاست‌گذاری،
۳- فرار سرمایه، و
۴- «بزرگ‌تر از آن است که ورشکست شود»
این‌ها هم قدرت شخصی و هم قدرت ساختاری را نمایندگی می‌کنند که به ایدئولوژی و مداخله سیاسی بانک مرکزی اروپایی شکل می‌دهند. مقاله، مثال‌ها و شواهدی را از چهار مکانیسم اعمال قدرت از سوی بخش مالی بر بانک مرکزی اروپایی ارايه می‌نماید، به عنوان مثال، مشاغل بخش خصوصی هیأت مدیره کنونی بانک مرکزی اروپایی، شامل کار برای بانک‌ها و هم‌چنین انجمن‌ها و نهادهای مالی. مقاله در مورد نشست‌های بسته سیاست‌گذاری به این اشاره می‌کند که ماریو دراگی رییس بانک مرکزی اروپایی در سه ماه نخست سال ۲۰۱۷ به طور مکرر با بانکداران ملاقات داشت، اما هیچ ملاقاتی با سازمان‌های غیردولتی، سازمان‌های جامعه مدنی، یا سندیکاها نداشت. این روال به طور منظم تکرار می‌شود.
بانک‌های مرکزی نه تنها بی‌طرف، «علمی» یا مستقل نیستند، بلکه دست در دست سرمایه مالی کار می‌کنند، منافع آن را نمایندگی کرده و به نمايندگی از جانب آن در مناظره دمکراتیک مداخله می‌کنند.
https://socialistvoice.ie/2018/12/the-political-power-of-central-banks/
پیوند کوتاه: https://tinyurl.com/y8fj9f88