تارنگاشت عدالت – دورۀ سوم
منبع: دائرةالمعارف آنلاین
نویسنده: جولیت جانسون
منطقه روبل
«منطقه روبل» به اتحادیه ارزی تصادفی اشاره دارد که پس از فروپاشی اتحاد شوروی در دسامبر ۱۹۹۱ پدیدار شد، و در پی آن چندین کشور مستقل (جمهوری‌های سابق) هر کدام از روبل به عنوان ارز اصلی خود استفاده کردند. این موضوع بحث شدیدی را در میان بانک مرکزی روسیه، دولت روسیه، دیگر دولت‌های پسا-شوروی و مؤسسات برتون وودز بر سر مزایا و معایب حفظ منطقه روبل برانگیخت.
منطقه روبل ابتدا همه پانزده جمهوری شوروی سابق را در بر می‌گرفت، اما در سال‌های ۱۹۹۲ و ۱۹۹۳ بتدریج کوچک‌تر شد، زیرا کشورهای جدید ارزهای خود را معرفی کردند، و در سال ۱۹۹۵ زمانی که تاجیکستان روبل تاجیکستان را به عنوان تنها ارز قانونی خود پذیرفت، به طور کامل ناپدید گردید. سه کشور بالتیک که هیچ قصدی برای ماندن در منطقه روبل نداشتند، در اواسط سال ۱۹۹۲ ارزهای خود را معرفی کردند، اما سایر کشورهای پسا-شوروی در ابتدا ترجیح دادند در منطقه روبل باقی بمانند.
بانک مرکزی روسیه در تلاش برای کاهش تأثیر این افزایش اعتبار بر اقتصاد روسیه، از ژوئیه ۱۹۹۲2 ایحاد و نگهداری حساب‌های اعتباری روبلی جداگانه را برای هر دولت آغاز کرد. بانک مرکزی روسیه در اوت ۱۹۹۲ اعلام کرد که کالاهای روسی را می‌توان فقط با اعتبارات صادرشدۀ بانک مرکزی روسیه خریداری کرد، و در مه ۱۹۹۳ امتیازات اعطای اعتبار بوسیله بانک‌های مرکزی دولت‌های پسا-شوروی را بطور کامل تعلیق نمود. در طی این روند، اوکرایین و قرقیزستان منطقه روبل را ترک کردند.
بانک مرکزی روسیه سپس در ژوئیه ۱۹۹۳ از طریق اصلاحات ارزی منطقه روبل را به طرز مهلکی تضعیف کرد. بانک مرکزی روسیه در اوایل سال ۱۹۹۳ شروع به چاپ اسکناس‌های روبل روسیه جدید (که معادل روبل‌های قدیمی شوروی بود) کرد، اما این روبل‌های جدید را به دولت‌های دیگر نفرستاد, آن‌ها محموله‌های نقدی خود را فقط با روبل شوروی دریافت می کردند. در ۲۴ ژوئیه، بانک مرکزی روسیه این اعلام کرد که تمام اسکناس‌های روبل سابق در روسیه بی‌اعتبار می شوند و سایر اعضای منطقه روبل مجبور به ترک اتحادیه یا واگذاری کل حاکمیت پولی خود به بانک مرکزی روسیه شدند.
آذربایجان و گرجستان بلافاصله منطقه روبل را ترک کردند، در حالی که ارمنستان، بلاروس، قزاقستان، مولداوی، ترکمنستان و ازبکستان در نوامبر ۱۹۹۳ پس از شکست مذاکرات در مورد ایجاد یک منطقه روبل از نوع جدید، منطقه را ترک کردند. اگرچه این امر عملاً منطقه روبل را نابود کرد، اما پایان رسمی آن در ماه مه ۱۹۹۵، زمانی رخ داد که تاجیکستان جنگ‌زده سرانجام ارز خود را معرفی کرد.
https://www.encyclopedia.com/history/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/ruble-zone