تارنگاشت عدالت – دورۀ سوم
منبع: دمکراسی مردم، نشریه حزب کمونیست هند (مارکسیست)
نویسنده: ب. آرجون
۹ ژوئیه ۲۰۲۳
گروه واگنر در مقابل ارتش دولتی روسیه
پیمانکاران نظامی خصوصی (PMCs)، واژه خوش‌ظاهری که برای نهادهای نظامی انتفاعی بکار برده می‌شود، دوباره به اخبار بازگشت. این بار، این گروه واگنر، یک پیمانکار نظامی خصوصی روسی است که رهبرش، یوگنی پریگوژین، یک شورش مسلحانه آشکار را علیه دولت روسیه براه انداخت. دولت روسیه برای خدمات گروه واگنر برای جنگ در اوکرایین قرارداد بسته بود. پریگوژین، معروف به «آشپز پوتین» و مدیر ارتش سایبری خود، به رئیس خود خیانت کرد و اکنون خود را رها شده بوسیله دولت روسیه در بلاروس می‌بیند. به نظر می‌رسد که دولت روسیه درصدد انحلال نیروهای مزدور واگنر است و احتمالاً سلاح‌های سنگین و سخت افزار نظامی این گروه را تصاحب خواهد کرد.
در طول جنگ اوکرایین، گروه واگنر تبلیغات قابل توجهی را بخود جلب کرد، که توجه را به ارتباط نزدیک آن با پوتین نیز معطوف نمود. پوتین هم در داخل، و هم در خارج با فشارهایی برای محدود کردن فعالیت‌های پیمانکاران نظامی خصوصی مواجه شد. فرانسه گروه واگنر را یک سازمان تروریستی اعلام کرده و از دیگر دولت‌های غربی خواسته است که با این گروه برخورد مشابهی داشته باشند. ارتش دولتی روسیه نیز از دخالت ارتش خصوصی در تلاش‌های جنگی آن ناراضی بود. با افزایش فشار خارجی و داخلی، پریگوژین باید قربانی می‌شد تا فاصله کافی برای رئیس‌جمهور پوتین فراهم شود تا امکان حاشای پذیرفتنی بدست آید.
پوتین باید به خاطر پیروی از نسخه‌های تجویز شده بوسیله غرب و استفاده از مزدوران برای اعمال قدرت در خارج از کشور سرزنش شود. گروه واگنر در بسیاری از کشورهای آفریقایی و عربی درگیر در فعالیت بوده است. پریگوژین، رهبر این گروه، کنار گذاشته شده است، اما بعید است واگنر از آفریقا خارج شود، زیرا روسیه می‌خواهد نفوذ خود را در این قاره حفظ کند. آینده عملیات واگنر در پنج کشور آفریقایی، از جمله جمهوری آفریقای مرکزی و مالی، نامشخص است.
در سال ۲۰۰۷، بلک واتر، پیمانکار نظامی خصوصی بدنام آمریکایی، زمانی که مزدورانش ۱۴ غیرنظامی از جمله دو کودک را در میدان نیسور عراق کشتند، خبرساز شد. چهار مزدور بلک واتر که در کشتار میدان نیسور دخیل بودند در دادگاه‌های ایالات متحده محاکمه و در سال ۲۰۱۴ به ۳۰ سال زندان محکوم شدند اما دونالد ترامپ در سال ۲۰۲۰ هر چهار نفر را عفو کرد.
پوشش رسانه‌های غربی از گروه واگنر بوی تزویر می‌دهد. روسای تبلیغات در غرب و به دنبال آن خبرگزاری‌ها و مفسرین آنلاین آن‌ها، حتا پیش از شروع جنگ در اوکرایین، شیطان‌سازی از گروه واگنر را آغاز نمودند و آن‌را به عنوان یک نیروی مزدور معرفی کردند، در حالی که از نظامیان خصوصی انگلیسی-آمریکایی به عنوان پیمانکاران یا نهادهای انتفاعی مسئول تمجید می‌کنند. رسانه‌های غربی بطور گسترده عملیات گروه واگنر و جنایات انجام شده توسط این گروه در آفریقا و سوریه را پوشش دادند و از آن به عنوان ارتش خصوصی پوتین یاد کردند که به رئیس‌جمهور روسیه کمک کرد تا از پاسخگویی بینالمللی درباره اقدامات خود اجتناب نماید.
غرب در عراق ارتش‌های خصوصی را باب کرد و از آن زمان به بعد، روند مزدور‌سازی شتاب بیش‌تری گرفت و نخبگان در کشورهای گوناگون با درآمد متوسط و پایین را به نام کارآمدی بیش‌تر و کاهش هزینه، به سمت خصوصی‌سازی سوق داد. مجتمع صنعتی-نظامی از تهاجم به عراق و افغانستان، برای پیشبرد برنامه نئولیبرالی خود برای خصوصی‌سازی عملیات نظامی بهره‌برداری کرد. پنتاگون ظاهراً برای کاهش هزینه‌های سیاسی جنگ‌ها و تداوم «جنگ‌های دائمی» این ایده را پذیرفت.
علی‌رغم فراخوان‌ها برای محکوم نمودن خصوصی‌سازی جنگ، رسانه‌های سرمایه‌داری بطور ضمنی از انتفاعی کردن جنگ حمایت می‌کنند و بازگشت مزدوران به بخش دفاعی را به عنوان یک پیشرفت طبیعی در اقتصاد سرمایه‌داری توجیه می‌نمایند. پیمانکاران نظامی خصوصی تحت قراردادهایی با دولت‌های خارجی فعالیت می‌کنند و همچنین بوسیله دولت‌های خود برای انجام وظایف امنیتی در کشورهای خارجی استخدام می‌شوند. به عنوان مثال، این به آمریکا امکان می‌دهد با مسئولیت پذیری اندک، در عملیات نظامی خارحی شرکت کند. در سال ۲۰۱۲، وزارت امور خارجه ایالات متحده شرکت امنیتی انگلیسی «گروه کوه آبی» (Blue Mountain Group) را برای محافظت از نمایندگی دیپلماتیک ایالات متحده در بنغازی، لیبی، استخدام کرد.
در ابتدا، سربازان سابق آموزش دیده در ارتش‌های ملی توسط شرکت‌های نظامی خصوصی استخدام می‌شدند، اما با شتاب گرفتن این روند، بسیاری از افراد محلی با آموزش نظامی کم، توسط این شرکت‌ها استخدام می‌شوند. گزارش شده است که گورکاهای نپالی مشتاق پیوستن به گروه واگنر روسیه هستند. روسیه به گورکاهای نپالی، به عنوان سرباز قراردادی، شهروندی و فرصت‌های بهتری را ارائه می‌دهد. حتا سازمان ملل نیز در نظر دارد از پیمانکاران خصوصی برای ماموریت‌های حافظ صلح استفاده کند.
عدالت: بنای یادبود سرباز گورکا در خیابان گارد اسب، خارج از وزارت دفاع، شهر وست مینستر، لندن
حتا در غرب، تعداد کمی از مقامات و دانشگاهیان بر این باورند که روند خصوصی‌سازی کارکردهای نظامی مخاطره آمیز و در مواقعی خطرناک است. با این حال، آن‌ها به جای کنار نهادن کامل آن برای منافع بیش‌تر جامعه، فقط به نظارت بر این بخش تاکید دارند. آنچه برای نخبگان اهمیت دارد این است که سلطه یک درصد بالا بر صحنه جهانی همچنان ادامه یابد. اکنون به نظر می‌رسد که شرط‌بندی بر روی این روند نئولیبرالی خطرناک‌تر از قبل باشد. با این حال، اگر انتظار دارید که رسانه‌ها آشکارا نگران حمایت از یک هیولای فرانکشتاین باشند، شما شبکه‌های نخبگان ژرف جهانی را که سلطه ایدئولوژی نئولیبرالی طرفدار خصوصی‌سازی امنیتی را تبلیغ می‌کنند، نخواهید دید.
نخبگان حاکم در سراسر جهان با اخلال در قدرت بخش عمومی برای بهبود زندگی توده‌ها، قویاً متحد شده‌اند. اظهارات آن‌ها باور مشترکی را آشکار می‌سازد که نظم جهانی قدیمی‌تر مبتنی بر شرکت‌های چند ملیتی، مانند شرکت هند شرقی، در حال بازگشت است.
مقامات چینی به شهروندان و رسانه‌های خود اجازه می‌دهند تا آشکارا درباره شورش اخیر در روسیه بحث کنند، اساساً به این دلیل که حزب کمونیست چین همیشه این گزینه‌های خصوصی را در ارتش مورد تمسخر قرار داده است. چین از شرکت‌های امنیتی خصوصی برای محافظت از سرمایه‌گذاری‌های خود در پروژه‌های زیرساختی مختلف تحت طرح «کمربند و جاده» استفاده کرده است. این کشور همچنین یک «میلیشیای دریایی» را در دریای چین جنوبی به کار گرفته است، اما از استفاده از ارتش خصوصی برای هرگونه عملیات برون مرزی خودداری کرده است. این عمدتاً به این دلیل است که دولت و حزب چین همچنان به گفته مائوتسه تونگ اعتقاد دارند: «حزب به اسلحه فرمان می‌دهد، هرگز نباید به اسلحه داد به حزب فرمان بدهد.» با این وصف، با گسترش منافع چین، تصور این‌که چین مانند دیگر قدرت‌های بزرگ به استفاده از مزدوران متوسل شود، دشوار نیست.
هند از درام واگنری اخیر در روسیه چه درس‌هایی می‌تواند بیاموزد؟ برخی می‌گویند که هند چیزی برای آموختن از این پرده از نمایش ندارد زیرا ما ارتش خصوصی نداریم. هند از روزهای استقلال هنوز کنترل غیرنظامی بر نیروهای مسلح را کمرنگ نکرده است. با کمال تعجب، شورش در روسیه هنوز بحرانی از تردید-بخود در دالان‌های قدرت دهلی نو ایجاد نکرده است، زیرا طبقات مسلط در هند مستعد مشارکت بیش‌تر بخش خصوصی، نه تنها در تولیدات دفاعی، بلکه در لجستیک دفاعی هستند که شامل تجهیزات نظامی، عملیات تعمیر و نگهداری می‌شود. با رشد روابط استراتژیک با ایالات متحده، احتمال ورود آمریکایی‌ها به هند و ایجاد ارتباط با شرکت‌های محلی برای ارائه خدمات نظامی وجود دارد. پرسش این است آیا اگنیورهایی که از ارتش بازنشسته می‌شوند، به استخدام پیمانکاران نظامی خصوصی درخواهند آمد؟»
https://peoplesdemocracy.in/2023/0709_pd/wagner-group-versus-russian-state-army
——————————————————————————-
توضیح عدالت:
اگنیورها (Agniveers) به معنی «جنگجویان آتش» درجه جدیدی در نیروهای مسلح هند است که اعضای آن به مدت چهار سال برای خدمت در نیروهای مسلح آن کشور استخدام می‌شوند.