همانطور که پوستر رسمی سازمان ملل متحد نشان میدهد عنوان کنونی این کنفرانس «کنفرانس بازنگری طرفهای امضاء کننده معاهده منع گسترش» است، بدین معنی که اسرائیل که معاهده را امضاء نکرده است، کاملاً از حوزه صلاحیت تصمیمات و اسناد این کنفرانس بیرون است.
تارنگاشت عدالت – دورۀ سوم
در متنی که با عنوان «بیانیه مشترک جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین» در ۲۷ بهمن ۱۴۰۱ در «پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری» منتشر شد ادعا شده است که «دو طرف با تکرار حمایت قاطع خود از ایجاد خاورمیانه عاری از سلاحهای هستهای و دیگر سلاحهای کشتار جمعی، تائید کنفرانس بازنگری پیمان عدم اشاعه در مورد اهمیت پیوستن اسرائیل به پیمان عدم اشاعه و قراردادن تمام تاسیسات هستهای تحت نظارت پادمان جامع آژانس بینالمللی انرژی اتمی را یادآوری کردند.»
این ادعای دروغین در تحلیل «تحریریه ۱۰ مهر» با عنوان «ارزیابی روابط ایران و چین براساس آرمانهای استقلال، آزادی و عدالت اجتماعی»، عیناً نقل و تأیید شده است.
حقیقت این است که در اسناد رسمی هیچیک از ده «کنفرانس بازنگری معاهده منع گسترش»، و یا در سخنرانیهای نمایندگان جمهوری خلق چین در این کنفرانسها چنین موضوعی به تأیید و تصویب نرسیده است. این نیز حقیقت است که نمایندگان ایران و برخی از کشورهای عربی- و نه چین– در سخنرانیهای خود در این کنفرانسها موضع درست، عادلانه، و صلحدوستانه «پیوستن اسرائیل به پیمان عدم اشاعه و قراردادن تمام تاسیسات هستهای تحت نظارت پادمان جامع آژانس بینالمللی انرژی اتمی را یادآوری» کردهاند.
به عنوان نمونه، توجه را به سخنرانی لی سونگ، نماینده جمهوری خلق چین در دهمین کنفرانس بازنگری معاهده منع گسترش»، به تاریخ ۸ اوت ۲۰۲۳ جلب میکنیم.
سخنرانی وی عمدتاً بر همکاری استرالیا- انگلیس-آمریکا در زمینه زیردریاییهای اتمی در منطقه آسیا-پاسفیک، موضوع غیراتمی کردن شبه جزیره کره، و «برجام» نافرجام بود.
وی در ارتباط با شبه جزیره کره گفت:
«چین نگران تشدید تنشها در شبه جزیره کره است. ما متعهد به حفظ صلح و ثبات شبه جزیره و تحقق خلعسلاح اتمی شبه جزیره بودهایم. ما از هیچ اقدامی که ممکن است تنشها را تشدید کند، حمایت نمیکنیم. نکته اصلی موضوع هستهای شبه جزیره فقدان سازوکار صلح است. ایالات متحده فقط درباره انجام گفتوگوها صحبت میکند و به نگرانیهای مشروع کره شمالی پاسخی نداده است. در حال حاضر، همه طرفهای ذیربط باید آرامش خود را حفظ کنند و خویشتندار باشند، به مسیر حلوفصل سیاسی پایبند باشند، و نگرانیهای مربوطه را از طریق گفتوگوهای معنادار به شیوهای متعادل حل کنند، ایجاد سازوکار صلح در شبه جزیره کره و خلعسلاح اتمی شبه جزیره را ترویج کنند.»
وی در ستایش از «برجام» و الزام ایران به پایبند کامل به آن چنین گفت:
«برجام یک دستاورد مهم دیپلماتیک در قرن جدید و یک ستون مهم برای حفظ نظام بینالمللی منع گسترش سلاحهای هستهای و صلح و ثبات در خاورمیانه است. در حال حاضر، با ادامه دور جدیدی از تلاشهای دیپلماتیک در وین، مذاکرات برای ازسرگیری پایبندی به برجام، دوباره به مرحله حساسی رسیده است. همه طرفهای ذیربط باید اختلافات را با احترام متقابل حل کرده و موانع دستیابی به توافق را برطرف نمایند. ایالات متحده بهعنوان عامل ایجاد بحران در برجام، باید تحریمهای یکجانبه و اقدامات «خارج از صلاحیت حوزه قضایی خود» علیه ایران را اساساً لغو کند. بر این اساس ایران باید اجرای تعهدات هستهای خود را از سر بگیرد. بحثها و اقدامات در این کنفرانس باید برای تلاشهای دیپلماتیک در وین مفید باشد.»
نگاه کنید به: «سخنان عالیجناب لی سونگ در دهمین کنفرانس بازنگری معاهده منع گسترش»
سخنرانی علی اکبر ولایتی در نخستین کنفرانس بازنگری و تمدید معاهدۀ منع گسترش سلاحهای هستهای
***
ایسنا
۲ خرداد ۱۳۹۴
شکست کنفرانس بازنگری معاهده منع گسترش تسلیحات هستهای
معاون وزیر خارجه آمریکا با متهم کردن برخی از کشورها به «کارشکنی» در روند مذاکرات سازمان ملل بر سر خلع سلاح هستهای در خاورمیانه گفت که طرفین نتوانستند اختلافات خود را کنار گذاشته و به توافق برسند.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) به نقل از خبرگزاری رویترز، کنفرانس یک ماهه «بازنگری در معاهده منع گسترش تسلیحات اتمی سال ۱۹۷۰ » روز جمعه بدون نتیجه پایان یافت و علت آن حل نشدن اختلافات اعضا بر سر منع تسلیحات اتمی برای خاورمیانه بود.
پس از چهار هفته مذاکرات در سازمان ملل درخصوص راههای ارتقای افزایش تبعیت با معاهده مذکور، هیچ توافقی میان ۱۹۱ امضاکننده انپیتی حاصل نشد.
رز گاتمولر، معاون وزیر امور خارجه آمریکا اعلام کرد که «هیچ توافقی» حاصل نشده و برخی از کشورها را عامل تضعیفکننده مذاکرات توصیف کرد.
وی از کشور خاصی نام نبرد اما دیپلماتها میگویند که اشاره وی به مصر بوده است. او در جمع حاضران گفت: ما در جریان مذاکرات به وضوح اعلام کردیم که به هیچ عنوان نمیپذیریم که افرادی از روی خودخواهی کنفرانس را مختل کنند و یا تلاش کنند که از این مذاکرات در راستای اهداف خود سوءاستفاده کنند.
مصر هرگونه تلاش برای مختل کردن روند مذاکرات را رد میکند. نگرانیهای آمریکا همچنین از سوی کانادا و انگلیس هم مطرح شد. هیات عالی قاهره به ریاست هاشم بدر، معاون وزیر خارجه مصر، واشنگتن، لندن و اتاوا را عامل عدم توافق دانسته و گفت: روز بدی برای ان پی تی بود. مصر ماه گذشته با حمایت کشورهای عربی و کشورهای غیرمتعهد پیشنهادیی را به بانکیمون، دبیرکل سازمان ملل ارائه داد تا یک کنفرانس منطقهای درباره تسلیحات کشتار جمعی (WMD) برگزار شود و علاوه بر این درخواست کرد تا معاهده انپیتی سال ۲۰۱۰ مورد بازنگری قرار گیرد.
به گفته آنها، این کنفرانس باید با یا بدون مشارکت اسرائیل، بدون توافق بر روی دستور کار و بدون بحث درباره مسائل امنیتی منطقه باشد. چنین شروطی برای رژیم صهیونیستی و آمریکا غیرقابل قبول است. تصمیماتی که در کنفرانس بازنگری انپیتی اتخاذ میشود و هر پنج سال یکبار است، با اتفاق آراء صورت میگیرد دیپلماتهای غربی میگویند هدف از پیشنهادات مصر تمرکز بر روی اسرائیل بود.
بر روی سایر جنبههای ان پی تی هم اختلافنظرهایی وجود داشت اما هیاتها میگویند که مساله خاورمیانه اختلافبرانگیزترین مساله است.
رژیم صهیونیستی هرگز تایید یا رد نکرده است که بزرگترین زرادخانه تسلیحاتی خاورمیانه را در دست دارد. اسرائیل که هرگز عضو ان پی تی نشده است، پیشتر موافقت کرده بود که پس از ۲۰ سال غیبت سرانجام به عنوان ناظر در جلسه بازنگری مشارکت کند. درخواست سال ۲۰۱۲ برای برگزاری کنفرانس درباره ممنوعیت سلاحهای کشتار جمعی، در نشست بازنگری انپیتی در سال ۲۰۱۰ تایید شده بود که خشم اسرائیل را برانگیخت. اما دیپلماتها میگویند که مقامهای رژیم صهیونیستی نهایتا برای شرکت در این نشست توافق کردند.
با این حال کنفرانس سال ۲۰۱۲ هرگز برگزار نشد و همین امر مصر و سایر کشورهای عرب را خشمگین کرد.
رز گاتمولر، معاون وزیر امور خارجه آمریکا تاکید کرد که برخی «به صورت خودخواهانه» تلاش کردند تا روند مذاکرات را مختل کنند و برای توافق اسرائیل و همسایگان آن بر سر منطقه عاری از تسلیحات هستهای در خاورمیانه ضربالاجل تعیین کردند.
***
صدای آلمان
۶ شهریور ۱۴۰۱
ممانعت روسیه از تصویب معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای
دهمین کنفرانس بازنگری معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای، کە از چهار هفتە پیش و با حضور نمایندگان ۱۹۱ کشور عضو در حال برگزاری بود، به دلیل مخالفت روسیه با «متن پیشنویس» بی نتیجه ماند.
روسیه بە دلیل مخالفت با متن پیشنویس «کنفرانس بازنگری معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای»، راه صدور سند نهایی را کە هفتەها در سازمان ملل به بحث گذاشتە شدە بود، مسدود کرد.
این اقدام مسکو به دلیل اعتراض به یکی از بندهای متن پیشنویس تفاهمنامه جدید بود، کە طی آن کشورهای عضو سازمانملل نسبت به فعالیتهای نظامی در اطراف نیروگاههای هستهای اوکراین بهخصوص نیروگاه «زاپوریژیا»، ابراز نگرانی «شدید» کردە بودند.
این نیروگاه و اطراف آن از اوایل ماه مارس تحت اشغال ارتش روسیه است. در هفتەهای اخیر زاپوریژیا چند بار هدف حمله قرار گرفته است. روسیه و اوکراین یکدیگر را مسئول این حملات میدانند.
در متن پیشنویس نهایی کە روز جمعه ارائه شد، بر «اهمیت فوقالعاده تضمین کنترل تاسیسات هستهای زاپوریژیا، توسط مقامات اوکراینی» تأکید شدە بود.
این مسئلە باعث مخالفت هئیت روسی با متن پیشنویس و در نتیجه شکست کنفرانس و بینتیجه ماندن آن شد.
در عین حال، نماینده روسیه، ایگور ویشنوتسکی شکست کنفرانس را به گردن اوکراین و «حامیان» آن انداخت. او کنفرانس را «بازی یکطرفه» خواند و عنوان کرد کە «برخی پاراگراف ها آشکارا سیاسی هستند.»
بر همین اساس، «گوستاوو زلاوینن»، رئیس آرژانتینی کنفرانس بازنگری معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای، اعلام کرد «کنفرانس قادر به دستیابی به توافق نیست.»
این کنفرانس اول ماه اوت، با تاکید بر سە موضوع «خلع سلاح هستهای، عدم اشاعه و استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای» در نیویورک آغاز به کار کرد. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل در نخستین روز کنفرانس گفت که جهان در حال حاضر با یک تهدید هستهای مواجه است که «مثل آن از زمان اوج جنگ سرد وجود نداشته است.»
کنفرانس بازنگری معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای (انپیتی) در سال ۲۰۱۵ هم بدون دستیابی به توافق پایان یافته بود.
***
دیپلوماسی ایرانی
۱۴ مرداد ۱۴۰۱
در دهمین کنفرانس بازنگری معاهده منع اشاعه سلاح هستهای مطرح شد
پاسخ ایران به اتهامات غرب علیه برنامه صلحآمیز هستهای
اسدالله اشراق جهرمی، مدیرکل صلح و امنیت بینالمللی در پاسخ به اتهامات مطرحشده علیه جمهوری اسلامی ایران در خصوص برجام و فعالیتهای هستهای صلحآمیز، در جریان دهمین کنفرانس بازنگری معاهده منع اشاعه سلاحهای هستهای، ضمن رد این اتهامات بیاساس، مواضع اصولی جمهوری اسلامی ایران و موارد عدم پایبندی کشورهای غربی به تعهداتشان را توضیح داد.
به گزارش ایسنا، این دیپلمات ارشد کشورمان اظهار کرد: استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای حق بیچون و چرای کشورهای عضو معاهده منع اشاعه سلاحهای هستهای است و ایران نیز به عنوان کشور عضو این معاهده از این حق برخوردار است.
وی تاکید کرد: در حالی که آمریکا، انگلیس و فرانسه فعالانه در حال تقویت و نوسازی زرادخانههای هستهای خود هستند و آلمان به عنوان یک کشور غیرهستهای برخلاف تعهدات خود میزبان تعداد زیادی از تسلیحات هستهای در خاک خود است و همزمان همه این کشورها چشم خود را نسبت به تهدیدات ناشی از برنامه و زرادخانه هستهای مخفی رژیم صهیونیستی میبندند و از آن حمایت میکنند، آنها هیچ جایگاه اخلاقی برای بیان این اظهارات ریاکارانه در مورد برنامه صلحآمیز هستهای ایران ندارند. در واقع، علاوه بر سیاستهای دوگانه و تظاهر به داشتن یک موضع سازنده، آنچه باعث نگرانی شدید جامعه بینالمللی است، عدم پایبندی دولتهای مزبور به تعهدات الزامآور حقوقی خود طبق معاهده انپیتی است.
اشراق جهرمی با اشاره به برجام به عنوان راه حلی برای حل و فصل بحرانی غیرضروری و تصنعی در مورد برنامه صلحآمیز هستهای ایران بر اساس عمل متقابل تصریح کرد: واقعیت غیرقابل انکار در این زمینه پایبندی ایران به برجام در عین خروج آمریکا و اعمال مجدد تحریمها و نیز بیعملی شرکای اروپایی برجام بوده و در پاسخ به این وضعیت، ایران ناگزیر از توسل به اقدامات جبرانی خاصی مطابق با مفاد برجام، از جمله بندهای ۲۶ و ۳۶ بود. با وجود این، در صورت پایبندی سایر اعضا، ایران آمادگی دارد تعهدات برجامی خود را به طور کامل اجرا خواهد کرد.
مدیرکل صلح و امنیت بینالمللی افزود: مایه تاسف است که دولت کنونی آمریکا ضمن انتقاد از سیاست فشار حداکثری ترامپ علیه ایران، در عمل به اجرای تحریمها ادامه داده و حتی تحریم های بیشتری وضع کرده است. مایه تاسف بیشتر آن است که اعضای اروپایی برجام نهتنها به تعهدات خود عمل نکردهاند، بلکه از ایالات متحده که تعهدات برجامی خود را نقض کرده، طرفداری میکنند. نمایندگان این کشورها باید بدانند که استفاده از اهرم تحریمها یا اتخاذ رویکرد طلبکارانه علیه ایران هیچ تاثیری نخواهد داشت و مسئولیت آمریکا و سایر شرکتکنندگان برجام است که انتفاع ایران از مزایای اجرای برجام را تضمین کنند. در این شرایط، مذاکرات جاری در وین فرصتی مناسب در اختیار آمریکا برای اثبات جدیت آن کشور برای بازگشت به تعهدات خود ذیل برجام فراهم میسازد.
عضو هیات جمهوری اسلامی ایرن در کنفرانس بازنگری معاهده منع اشاعه سلاحهای هستهای، در پایان تاکید کرد: با وجود تمام لفاظیها و اتهامات علیه ایران، ما به توافقنامه پادمانی خود با آژانس بینالمللی انرژی اتمی به عنوان تنها سند الزامآور در این زمینه پایبند هستیم.
***
ایرنا
۵ شهریور ۱۴۰۱
پایان دهمین کنفرانس بازنگری انپیتی بدون صدور سند نهایی/ اجلاس بعدی سال ۲۰۲۶
نیویورک – ایرنا- دهمین کنفرانس بازنگری معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای (ان پی تی) پس از یک ماه برگزاری در مقر سازمان ملل متحد، جمعه شب به وقت محلی بدون صدور سند نهایی پایان یافت و کنفرانس بعدی سال ۲۰۲۶ برگزار خواهد شد.
به گزارش ایرنا، برگزاری آخرین جلسه دهمین کنفرانس بازنگری ان پی تی در روز جمعه به وقت محلی چندین بار به تعویق افتاد.
سرانجام هنگامی که این جلسه برگزار شد، رئیس جلسه، پیش نویس سند نهایی را ارائه کرد که روسیه اعلام کرد با چند پاراگراف پیش نویس مشکل داریم و نمی توانیم به اجماع بپیوندیم و رئیس جلسه نیز اعلام کرد که اجماع نداریم و این کنفرانس سند محتوایی ندارد.
دهمین کنفرانس بازنگری ان پی تی پس از دو سال و نیم تعویق از روز اول آگوست / ۱۰ مرداد ماه با حضور نمایندگان ۱۸۸ کشور عضو در محل دبیرخانه سازمان ملل در نیویورک آغاز به کار کرده بود که روز جمعه به وقت محلی (۲۶ آگوست/چهارم شهریور ماه) آخرین روز برگزاری آن بود.
کنفرانس بازنگری ان پی تی از سال ۱۹۷۰ هر پنج سال یکبار برگزار میشود که دو سال پیش به دلیل همهگیری کرونا برگزار نشد و امسال دهمین کنفرانس برگزار شد که سه محور اصلی این کنفرانس، خلع سلاح هسته ای، عدم اشاعه و استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای بود و کشورهای دارنده سلاح هسته ای و نیز کشورهای فاقد سلاح هسته ای هر دو در این کنفرانس فعال بودند.
برخی کشورها در دوره های گذشته نیز باعث شکست کنفرانس ان پی تی شده بودند از جمله در سال ۲۰۱۵ چند کشور غربی باعث شکست این کنفرانس شدند.
پیش از این، مجید تخت روانچی سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل با اشاره به داشتن صدها کلاهک اتمی از سوی رژیم صهیونیستی و حمایت برخی کشورها از این رژیم و ضرورت خاورمیانه عاری از سلاحهای هسته ای بر داشتن موضع قاطع کشورها در دهمین کنفرانس بازنگری انپیتی در قبال رژیم صهیونیستی براساس مصوبات کنفرانسهای قبلی تاکید کرده بود.
به گزارش ایرنا، دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران در گفتگو با خبرنگاران ایرانی در نیویورک تصریح کرد: موضوع خاورمیانه بعنوان منطقه عاری از سلاحهای هستهای از بحثهای مهمی است که همه کشورهای این منطقه به آن مبتلا هستند چرا که رژیم صهیونیستی به عنوان تنها رژیم دارنده صدها کلاهک هستهای، آماده پیوستن به معاهده عدم اشاعه سلاحهای هستهای ( ان پی تی) نیست و تاسیسات هستهای خود را تحت نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار نمیدهد.
تخت روانچی تاکید کرد: رژیم صهیونیستی نه تنها این اقدام را انجام نمیدهد بلکه برخی کشورها با این رژیم همکاری میکنند و در طول برگزاری کنفرانس ان پی تی و نیز خارج از آن همواره مورد حمایت این کشورها قرار میگیرد.
سفیر ایران در سازمان ملل ادامه داد: این مساله، یکی از موضوعات مهم برای جمهوری اسلامی ایران است و در طول برگزاری دهمین کنفرانس بازنگری ان پی تی در این زمینه برخورد سازنده داشته و اعلام کردهایم اسنادی که در طول کنفرانس های گذشته بازنگری ان پی تی در سالهای ۱۹۹۵، ۲۰۰۰ و ۲۰۱۰ میلادی بطور مشخص بیان کردهاند که رژیم صهیونیستی باید به این معاهده بپیوندد، بایستی در متن بیانیه نهایی این کنفرانس (دهمین کنفرانس) نیز مورد بحث قرار گرفته و بیان شود.
تخت روانچی تصریح کرد: چنانچه در متن بیانیه نهایی این کنفرانس این موضوع بیان نشود، نشان دهنده آن است که این آمادگی وجود ندارد تا دهمین کنفرانس بازنگری ان پی تی مصوبات خود را با اجماع به تصویب برساند.
نماینده دائم ایران در سازمان ملل تاکید کرد: در مذاکرات، بسیار صریح و شفاف گفته ایم حاضر نیستیم عقب گرد کنیم. یعنی این کنفرانس موضعی درباره بحث خاورمیانه اتخاذ کند که عقب تر از کنفرانس های گذشته باشد.
دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل اظهار داشت: ما بیان کرده ایم که این موضوع، یکی از خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران است و اگر می خواهند صادقانه و سازنده برخورد کنند باید ادبیاتی که در بیانیههای کنفرانسهای گذشته استفاده شده در این کنفرانس نیز استفاده شود تا به سمت خاورمیانه فاقد سلاح هستهای حرکت کنیم.
وی تصریح کرد: ما تلاش داریم به اجماع برسیم اما با هر هزینه ای این کار را انجام نخواهیم داد؛ چارچوب و اصولی داریم و اقداماتی باید انجام شود تا به اجماع برسیم . اگر خطوط قرمز ما رعایت شود قطعاً ما هم استقبال میکنیم به اجماع برسیم و گرنه به اجماع نخواهیم رسید.
پیوند کوتاه: https://tinyurl.com/3mb85xa3