تارنگاشت عدالت – دورۀ سوم
منبع: چپ (soL)، پایگاه خبری حزب کمونیست ترکیه
۱۰ اکتبر ۲۰۲۳
کمال اوکویان نگرش حزب کمونیست ترکیه به فلسطین را توضیح داد: «ما ابزاری برای تبلیغات نخواهیم بود»
توفان الاقصی، به ویژه به دلیل تصاویری که در روز اول منتشر شد، جنجال بزرگی برانگیخت. ما درباره این وضعیت و واکنش‌های عمومی با دبیرکل حزب کمونیست ترکیه گفت‌و‌گو کردیم.
حزب کمونیست ترکیه در روزی که حمله از غزه به اسرائیل آغاز شد، در سایت خود نوشت که بدون تشکیل دولت فلسطین، هیچ «صلحی» نمی‌تواند وجود داشته باشد. حزب کمونیست ترکیه با انتشار پیامی نوشت: «ما در کنارمردم فلسطین هستیم.» از سوی مردم واکنش‌های گوناگونی به پیام و به بسیاری از مطالب چپ‌گرایانه‌ای که از فلسطین حمایت کردند، وجود داشت.
ما درباره همه این‌ها از کمال اوکویان دبیر کل حزب کمونیست ترکیه پرسیدیم.
روز شنبه ۷ اکتبر، گروه‌های فلسطینی در غزه با یک حمله غیرمنتظره، محاصره غزه را شکستند و به اسرائیل رسوخ کردند. درگیری‌ها همچنان ادامه دارد، اما اکنون تاکید بر بمباران کورکورانه غزه توسط اسرائیل است. اجبازه بدهید به روز اول بازگردیم. قدرت اصلی در این عملیات بدون تردید حماس بود. ارقام هنوز مشخص نیست، اما در نفوذ روز اول، غیرنظامیان و همچنین اهداف نظامی بسیاری کشته و ربوده شدند. تصاویر آن روز واکنش بسیاری از مردم را برانگیخت. حتا کسانی که از مقاومت فلسطین حمایت می‌کردند این عملیات را محکوم کردند. حزب کمونیست ترکیه، از دیگر سو، اعلام کرد: «مقاومت فلسطین مشروع است.» شما چرا به جای بحث درباره جزییات، چنین اظهارنظر مستقیم و تندی را انتخاب کردید؟
برای این‌که به ابزاری برای تبلیغات حکومت اسرائیل و امپریالیست‌ها نشویم، و این تبلیغات را پس بزنیم! ببینید، آیا برای ما ممکن است از وحشی‌گری و بربریت در این تصاویر دفاع کنیم؟ برخی از آن‌ها توسط حماس فیلمبرداری و پخش شدند. در اینمورد هم یک سایت وجود دارد. با این حال، یک کارزار باورنکردنی در سراسر اسرائیل، ایالات متحده آمریکا و اروپا برای مشروعیت‌زدایی از مقاومت فلسطین، کارزایی که برای دهه‌ها ادامه داشته، به راه افتاده است. پیش از هر چیز، اتخاذ موضع و اعلام آن ضروری بود. در ترکیه ما با شرایطی روبه‌رو بودیم که فقط پیروان اسلام سیاسی و جهادگرایان پذیرای مقاومت فلسطین می‌شدند. در نتیجه، آن‌ها می‌خواهند مسأله فلسطین را در برابر مفهوم «اسرائیلی‌های متمدن و صلح‌طلب، اعراب متوحش» قربانی کنند. حزب کمونیست ترکیه در برابر این خم نمی‌شود.
خوب، البته، دانستن و تفسیر آنچه در میدان رخ می‌دهد دشوار است، اما ما هنوز می‌خواهیم بپرسیم. آیا نمی‌شد عملیات را با دقت و مسئولیت بیش‌تری انجام داد؟ چرا تولید و همچنین به اشتراک گذاشتن تصاویر دهشتناک ترجیح داده شد؟
هیچ پاسخ ساده‌ای برای این پرسش وجود ندارد. پیش از هر چیز، این عملیاتی است که علیه نیرویی انجام می‌شود که سلاح‌هایش چندین برابر قوی‌تر است، اما هرگز نمی‌توان آن‌را یک عملیات کوچک تلقی کرد. هزاران رزمنده مقاومت فلسطین در این عملیات شرکت داشتند. شما زمانی‌که به این تعداد می‌رسید، کنترل بطور فزاینده‌ای دشوار می‌شود. علاوه بر این، برای هر جوان فلسطینی، اسرائیل تنها یک معنی دارد: مرگ و ستم. بدیهی است که گروه‌های مسلحی که به اسرائیل رسوخ کردند با خشم بسیار عمل می‌کنند. ببینید، یک روزنامه‌نگار فلسطینی که همراه با رزمندگان مقاومت وارد مرزهای اسرائیل شد، می‌گوید: «من برای نخستینبار در زندگی‌ام احساس آزادی کردم.» این احساس را باید درک کرد. اسرائیل هر روز فلسطینی‌ها را مجبور به تجربه کردن چیزی می‌کند که خود در ۷ اکتبر تجربه کرد.
کسانی هم هستند که معتقدند «انجام این عملیات به این شکل و تصاویر حاصله به آرمان فلسطین لطمه می‌زند.» شما این‌را چگونه تفسیر می‌کنید، آن‌ها چه محاسبات داشتند؟
نظرات حزب کمونیست ترکیه درباره حماس آشکار است. روشن است که ما به این تصاویر دهشتناک با این فکر که «خوب، این جهانی اکتشافی است» نگاه نمی‌کنیم. ما هیچ وظیفه یا قصدی برای منطقی جلوه دادن اقدامات حماس یا ایجاد دستاویز برای آن‌ها نداریم. با این حال، بدیهی است که آن‌ها می‌خواهند تصور دولت اسرائیل را که «من هر کاری بخواهم می‌توانم انجام دهم، هیچ‌کس نمی‌تواند به من دست بزند، من از خودم محافظت خواهم کرد» نابود کنند. آن‌ها در این موفق بودند. یک گروه بزرگ در اسرائیل نتانیاهو را متهم می‌کند و می‌گوید «معلوم بود که این سیاست‌ها در نقطه‌ای منفجر خواهند شد.»
اجازه بدهید به آغاز برگردیم، به روز اول و نگرش حزب کمونیست ترکیه . همانطور که گفتیم برخی از کسانی که در مواجهه با این تصاویر فلسطینی‌ها را محکوم کردند، افرادی بودند که در گذشته از مقاومت فلسطین حمایت می‌کردند. در میان آن‌ها کسانی هم هستند که به حزب کمونیست ترکیه بعنوان یک دوست نگاه می‌کنند و آن‌ها چنین می‌گویند: «آیا حزب کمونیست ترکیه نمی‌توانست بگوید هر آنچه که اتفاق افتاد، بدون توجه به هدف، غیرقابل پذیرش است؟»»
این نیست که حزب کمونیست ترکیه نمی‌توانست این‌را بگوید، این‌را نمی‌گوید. ببینید، این درست نیست که این عملیات را به «کشتار غیرنظامیان» تقلیل دهیم. در اینجا اراده سیاسی وجود دارد. علاوه بر این، این عملیات را نمی‌توان به حماس تقلیل داد. حماس بدون تردید قدرتمندترین و اصلی‌ترین سازمان است، اما برای نخستینبار پس از مدت‌ها، گروه‌های فلسطینی در چنین همکاری گسترده‌ای عمل می‌کنند. همه سازمان‌های انقلابی فلسطینی بخشی از این روند هستند. برخلاف آنچه ادعا می‌شود، عملیات فلسطینی عمدتاً اهداف نظامی را هدف قرار داده و به طرز شگفت‌انگیزی موفقیت‌آمیز است. برای پوشاندن این، تصاویر خشونت علیه غیرنظامیان بطور مداوم نشان داده می‌شود.
این مشخصه زمان ماست. حقیقت با حقیقت استتار می‌شود. جهان را فراموش کنید، حتا در ترکیه که حساسیت خاصی نسبت به فلسطین وجود دارد، واکنش به بربریت اسرائیل در فلسطین یک دهم عکس العملی بود که به اتفافات روز شنبه داده شد. برخی تعصبات نیز در این نقش دارند. من نمی‌خواهم در اینجا وارد آن بشوم. اما اجازه بدهید این‌را به شما بگویم، تعصبات ریشه‌ای وجود دارند که این احساس را ایجاد می‌کنند که «اسرائیلی‌های متمدن، مدرن و بی‌گناه توسط وحشی‌های جهادی قتل‌عام شدند». سپس تبلیغات امپریالیستی می‌آید.
شما درست می‌گویید که در روز اول واکنش به مرگ فلسطینی‌ها به اندازه واکنش به کشته شدن اسرائیلی‌ها نبود. از دیگر سو، آیا در اینجا تأثیر سلطه رسانه‌های جریان اصلی در این‌که کدام تصاویر تولید شوند و چگونگی انتشار آن‌ها وجود ندارد؟
وجود دارد. ببینید من برای چند روز تمام رسانه‌های غربی را دنبال کرده‌ام. قبلاً اینطور بود. نقشه کلی آن‌ها این است که اسرائیل خانه‌ها، بیمارستان‌ها، مدارس و مساجد غزه را ویران کند. در دوردست، ساختمان‌های چندین طبقه یکی پس از دیگری فرو می‌ریزند، گویی که نه خون، نه مرگ، نه وحشت، و نه بربریت در ضربه اسرائیل وجود نداشت. آن‌ها کار خود را با فن‌آوری بالا و دست‌های تمیز انجام می‌دهند. ادراک این است. ما می‌دانیم که سربازان اسرائیلی سال‌ها کودکان و زنان بی‌شماری را کشته‌اند، گاهی اوقات بدون هیچ توجیهی. رسانه‌ها به این‌ها نمی‌پردازند.
خوب، بازگردیم به مشاهداتی که در ابتدا انجام دادید: شما گفتید که برخی از تصاویر روز شنبه توسط خود گروه‌های فلسطینی ارائه شده بود. اگر مایلید آن‌را «مدیریت ادراک» یا «مبارزه با تصویر» بنامید، آیا پیروی از همان روش اسرائیل در این مبارزه مفید است؟ آیا شما با این رویکرد مشکلی دارید؟
این بربریت در ذات ایدئولوژی حماس است. ما با این ایدئولوژی مبارزه می‌کنیم. با این حال، کسانی که سعی می‌کنند مقاومت فلسطین را به این ایدئولوژی تقلیل دهند، نمی‌دانند درباره چه چیز صحبت می‌کنند. دولتی در اسرائیل سر کار است که می‌گوید: «زمان خلاص‌شدن کامل از فلسطین فرا رسیده است». آن‌ها گام به گام سیاست سیستماتیک مختنق کردن فلسطینی‌ها را اجرا کردند. صدای رسایی از فلسطین آمد که می‌گوید «بس است». این صدا بدون توجه به «چرا»ها، «به چه علت»ها و پیامدهای آن مشروع است. همه باید به اندازه حزب کمونیست ترکیه حساس باشند و سهم خود را در مبارزه با اسلام سیاسی در ترکیه و خاورمیانه انجام دهند. چپ باید دوباره متشکل شود و در این جغرافیا به قدرت مسلط تبدیل شود. و البته چپ بر اساس ارزش‌های خود عمل خواهد کرد.
[در آن صورت در] فلسطین، این صحنه‌ها اتفاق نمی‌افتاد؟
البته این اتفاق نمی‌افتاد. اما این جنگ است. جنگ پاکیزه وجود ندارد. هرگز، هیچوقت. در جایی که تلاش‌ها برای پایان دادن به زندگی انسان است «زیبایی شناسی» وجود ندارد. ما باید بطور کلی از شر جنگ خلاص شویم. این با از بین بردن علت‌هایی که جنگ‌ها را بوجود می‌آورند امکان‌پذیر است. اما البته، انقلابیون نیز ارزش‌های خود را در مبارزات خود بازتاب می‌دهند. این یک توسعه اخلاقی است. از دیگر سو، با افزایش تعداد، کاهش این ارزش‌ها اجتناب‌ناپذیر است.
جنگ‌های عادلانه بسیاری در تاریخ وجود داشته است. این‌ها کاملاً مشروع بودند. با این حال، هیچ یک از آن‌ها، تاکید می‌کنم هیچ‌یک از آن‌ها، کاملاً «پاکیزه» نبود. میدان‌های جنگ مملو از پلیدی و بی‌رحمی بود که اگر فن‌آوری امروز وجود داشت، برای محکوم کردن وجدان همه کافی بود. شما در یک مقیاس کوچک کنترل برقرار می‌کنید و آن‌را با اخلاق و شناخت بالا مجهز می‌نمایید.
بهترین نمونه آن جنبش چریکی فیدل و رفقای او در کوبا است. آن‌ها با توسعه یافته‌ترین ارزش‌های اخلاقی ممکن در یک مبارزه مسلحانه عمل کردند. در عین حال، تعداد آن‌ها برای حفظ این به اندازه کافی اندک بود، و گرچه زمانی که تعداد آن‌ها افزایش یافت مشکلاتی داشتند، این اصول را حفظ کردند و به هر حال در جنگ پیروز شدند. اما زمانی‌که سربازان زیادی درگیر هستند، زمانی‌که تعداد آن‌ها از هزارها به ده‌ها هزار نفر افزایش می‌یابد و به میلیون‌ها نفر می‌رسد، حتا مبارزه برای شریف‌ترین اهداف با «زشت» درهم آمیخته می‌شود. آیا ما روی آن «زشت» تمرکز خواهیم کرد یا آن اهداف شریف؟ پاسخ بسیار ساده است. زمانی‌که بشریت وسیعاً ارزش‌های اخلاقی را توسعه داد، ما سرمایه‌داری را که هم‌اکنون علت جنگ است، محو خواهیم کرد.
تکرار می‌کنم، ما همه سعی خود را بخرج خواهیم داد، اما بیایید ارزیابی را که فقط می‌گوید «کودکان را کشتند» ارائه ندهیم. در همه جنگ‌ها کودکان کشته می‌شوند. همانطور که گفتم، ما نمی‌توانیم با بربریت رقابت کنیم. اما ارزیابی «بربریت» امپریالیسم آمریکا که مسئول مرگ میلیون‌ها انسان در سراسر جهان است، و پذیرش این در جهان حال مرا بهم می‌زند. کم‌تر از سه روز پیش از عملیات مقاومت فلسطین، در حمله پهپادی به مراسم فارغ‌التحصیلی دانشکده نظامی در حمص سوریه، ۱۲۳ نفر کشته شدند. ۳۵نفر از آن‌ها زن و کودک بودند. هنوز هیچ‌کس مسئولیت این حمله را بر عهده نگرفته است، اما این حمله پهپادی توسط اسرائیل، آمریکا یا یک سازمان جهادی انجام شده است. رسانه‌های امپریالیستی حتا به آن نپرداختند. آن‌ها زمانی‌که جهادگران سال‌ها در سوریه سر می‌بریدند اهمیتی نمی‌دادند، اما پس از آن‌که مجبور شدند با دستاویز قراردادن همان جهادگران در سوریه مستقر شوند، انتشار تصاویر آغاز شد. رسانه‌های غربی این است.
تکرار می‌کنم، ما باید بسیار هشیار باشیم که آن‌ها در این جهان پلید و پیچیده ذهن ما را تسخیر نکنند. در ۷ اکتبر، ما باید در برابر کارزار سیستماتیک مشروعیت‌زدایی از مقاومت فلسطین و تقلیل آن به حماس می‌ایستادیم. نه تنها حزب کمونیست ترکیه، بلکه احزاب کمونیست در سراسر جهان نیز نسبت به این موضوع هشیار بودند. در میان آن‌ها، حزب کمونیست اسرائیل که می‌گوید مسئولیت با نتانیاهو است، باید مورد توجه ویژه قرار گیرد. در مورد نفوذ جهادی‌ها در خاورمیانه… هیچ‌کس نباید نگران باشد، تنها قدرتی که می‌تواند این نفوذ را بشکند، کمونیست‌ها هستند.