تارنگاشت عدالت – دورۀ سوم
منبع: بنیاد فرهنگ استراتژیک
۵ اکتبر ۲۰۲۱
رزمایشهای آذربایجان – ترکیه در نزدیکی مرزهای ارمنستان و ایران
تنش در قفقاز رو به افزایش است
آذربایجان و ترکیه مرحله بعدی رزمایشهای تاکتیکی مشترک «برادران شکست‌ناپذیر -۲۰۲۱» را در منطقه خودمختار نخجوان، که با ترکیه، ارمنستان و ایران مرز مشترک دارد آغاز کرده‌اند. این رزمایش‌ها که تا ۸ اکتبر ادامه خواهد داشت، نیروهای ویژه، کماندوها، نیروهای موتوری و دیگر یگان‌های دو کشور شرکت دارند.
وزارت دفاع ملی ترکیه هدف از تدارک نظامی را «توسعه دوستی، همکاری و تعامل بین نیروهای مسلح ترکیه و آذربایجان» نامید و قول داد که در چارچوب مفهوم «دو دولت، یک ملت» از آذربایجان حمایت کند.
این رزمایش‌ها پاسخ باکو و آنکارا به رزمایش گسترده نیروهای زمینی ایران در نزدیکی مرزهای آذربایجان است که از اول اکتبر آغاز شد.
در هفته‌های اخیر، وضعیت نظامی – سیاسی در قفقاز داغ شده است. از اواخر ماه اوت، نیروهای آذربایجانی بخشی از جاده سونیک را که ارمنستان را با ایران متصل می‌کند، مسدود کرده‌اند؛ آن‌ها در آن جاده از کامیون‌های ایرانی «عوارض راه» می‌گیرند و دو راننده ایرانی را بازداشت کرده‌اند. در مقابل، تهران رزمایشهای گسترده‌ای در مناطق نزدیک به آذربایجان برگزار کرد، که موجب درد باکو شد. الهام علی‌اف ، رئیس‌جمهور آذربایجان، از ماهیت غیرمنتظره این رزمایش‌ها اظهار تعجب کرد، ایران در پاسخ غیرقابل قبول بودن حضور اسرائیل در مرزهای خود را اعلام کرد و قول داد همه اقدامات را برای تأمین امنیت ملی انجام دهد.
جدال لفظی بین دو کشور همسایه همچنان ادامه دارد. حسین امیرعبدالهیان، وزیر امور خارجه ایران، بار دیگر بر حضور عامل اسرائیل و تروریست‌های بین‌المللی در آذربایجان تاکید کرد. رییس دیپلماسی ایران هشدار داد:
«در پی تنش در منطقه قفقاز جنوبی، ما شاهد خضوز تروریست‌های خارجی و فعالیت‌های مخرب رژیم صهیونیستی در منطقه هستیم. البته، تهران به نیروهای تروریستی و رژیم صهیونیستی اجازه نخواهد داد به روابط خوب ایران با همسایگان آن آسیب برسانند.»
الهام علی‌اف رئیس‌جمهور آذربایجان این اتهامات علیه باکو را افترا نامید. رهبر آذربایجان گفت:
«متأسفانه، مقامات شروع به طرح اتهامات بی‌اساس علیه ما کرده‌اند. گفته می‌شود که آذربایجان اسرائیل را به این مناطق آورده است. بگذارید آن‌ها چشم‌هایشان را باز کنند و ببینند. آن‌ها اسرائیل را کجای اینجا دیدند؟! … آیا شواهدی وجود دارد؟ خیر. اگر هیچ مدرکی وجود ندارد، همه باید در مورد سخنان خود پاسخگو باشند. ما نمی‌توانیم اجازه دهیم کسی به ما تهمت بی‌اساس بزند.»
برخی تحلیل‌گران معتقدند که فعالیت نظامی و سیاسی ایران در قبال آذربایجان نه با فعالیت اسرائیل، بلکه با افزایش شدید نقش ترکیه در امور قفقاز جنوبی مرتبط است. جمهوری اسلامی نگران پروژه دالان زنگزور از طریق ارمنستان است که به طور مستقیم ترکیه و نخجوان را با بقیه آذربایجان متصل می‌کند و می تواند ارتباطات زمینی ایران با ارمنستان، روسیه و اروپا را در جهت شمالی قطع کند. تهران هم‌چنین می‌ترسد که باکو، در همدستی با آنکارا، دامن‌زدن به جدایی‌طلبی قومی در شمال غرب ایران – در به اصطلاح آذربایجان جنوبی – را آغاز کند.
https://www.fondsk.ru/news/2021/10/05/turecko-azerbajdzhanskie-uchenija-u-granic-armenii-i-irana-54621.html
پیوند کوتاه: https://tinyurl.com/3zvzhf74