تارنگاشت عدالت – دورۀ سوم
منبع: دنیای جوان آنلاین
برگرفته از شماره ۲۹ ژوئن ۲۰۲۳، صفحه ۳
نویسنده: راینهارد لاوترباخ
سقوط نرم پریگوژین
یوگنی پریگوژین رهبر سابق نیروی مزدور واگنر روز سه‌شنبه وارد بلاروس شد. این بوسیله الکساندر لوکاشنکو رئیس‌جمهور بلاروس تأیید شد. پریگوژین با هواپیمای خود در نزدیکی مینسک فرود آمد. از سوی دیگر، به گفته لوکاشنکو، هنوز هیچ جنگجویی از نیروی «واگنر» وارد کشور همسایه نشده است. آن‌ها هنوز در پایگاه‌های خود در جمهوری خلق لوگانسک هستند. لوکاشنکو همچنین اظهار داشت که اگر جنگجویان «واگنر» به بلاروس بیایند، این را به هزینه شخصی خود، نه به هزینه بلاورس یا از بودجه روسیه انجام خواهند داد- حداقل بطور رسمی.
فعلاً معلوم نیست سرنوشت جنگجویان «واگنر» چه خواهد شد و ظاهراً به تصمیم خود آن‌ها نیز بستگی دارد. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه روز دوشنبه به آن‌ها سه گزینه داد: یا وضعیت خود را قانونی نمایند و به عنوان سرباز در ارتش روسیه به جنگ ادامه دهند، یا به خانه بروند یا به بلاروس تبعید شوند. از این شرایط مشخص است که گروه «واگنر» احتمالاً دیگر نباید حداقل در خاک روسیه تحمل شود.
لوکاشنکو روز سه‌شنبه همچنین جزئیات مذاکرات آخر هفته خود با پریگوژین را مطرح نمود. به گفته وی، پوتین حوالی ساعت ده روز شنبه با وی تماس گرفت و او را از وضعیت «دشوار» آگاه نمود. در همان زمان، پوتین گفت که قصد دارد کار پریگوژین را «تمام» کند، احتمالاً او را بکشد. لوکاشنکو، از پوتین خواست که اجازه بدهد او ابتدا با پریگوژین صحبت کند. پس از یک ساعت تلاش برای یافتن شماره تلفنی که بتوان با پریگوژین تماس گرفت، درست بعد از ساعت یازده تماس با او در مقر منطقه نظامی جنوبی روسیه در روستوف برقرار شد. بطور مشخص، یونس بیک یوکوروف، معاون وزیر دفاع روسیه و پریگوژین به تلفن پاسخ دادند. «این رئیس‌جمهور بلاروس است. آیا می‌خواهید با او صحبت کنید؟» لازم به اشاره است که پریگوژین و بالاترین رقیب مستقیم او [یونس بیک یوکوروف] با نام کوچک یکدیگر را خطاب قرار می‌داند.
لوکاشنکو گفت که پریگوژین در نیم ساعت اول فقط به روسی دشنام می‌داد. از سوی دیگر، او برای پریگوژین روشن کرد که وضعیت او ناامیدکننده است: «آن‌ها تو را مانند یک حشره در نیمه راه مسکو له خواهند کرد.» با این حال، پریگوژین تنها زمانی تسلیم شد که لوکاشنکو به او گفت که در صورت لزوم در عرض نصف روز ارتش بلاروس را برای دفاع از مسکو بسیج خواهد کرد. لوکاشنکو گفت که وضعیت مانند سال ۱۹۴۱ است، او وضعیت را اینگونه می‌بیند و پوتین نیز همینطور. و اگر پریگوژین اکنون تسلیم نشود، دیگر فرصتی نخواهد داشت.
البته، لوکاشنکو برای اشاره به نقش خود در مذاکرات واقعی تسلیم با پریگوژین دلایل زیادی دارد، و هیچ نشانه‌ای دال بر این‌که همه چیز دقیقاً اینطور بوده است وجود ندارد. اما، در داخل اتحادیه دولت‌های روسیه و بلاروس، لوکاشنکو بدون تردید در اثر رویدادهای آخر هفته ارتقا یافته است، و با توجه به رفتار اغلب تحقیر آمیز پوتین با شریک بلاروس خود، او قطعاً برای تاکید بر این موضوع انگیزه دارد. واقعیت این است که ولادیمیر پوتین احساس کرد که مجبور است صریحاً از لوکاشنکو برای نقش او در حل بحران تشکر کند. آنچه پوتین روز سه‌شنبه درباره رویدادهای روز شنبه به مقامات بلندپایه نظامی در وزارت دفاع گفت، ساده‌تر از آن است که واقعیت داشته باشد: ارتش «از همان ابتدا با حداکثر وحدت» به شورش پریگوژین واکنش نشان داد. حداقل «از ابتدا» کاملاً درست نیست، در غیر این صورت پریگوژین و یوکوروف، معاون وزیر دفاع رو در رو مذاکره نمی‌کردند. همچنین شواهدی وجود دارد که بر اساس آن حداقل واحدهای کوچک‌تر ارتش در واقع به نیروهای «واگنر» که به سمت مسکو پیشروی می‌کردند تسلیم شدند یا حداقل هیچ مقاومتی نشان ندادند.
این واقعیت که پوتین می‌دانست که درخواست پریگوژین برای «عدالت اجتماعی» به یک نقطه دردآور در جریان جنگ زده است، در بخشی از سخنان او در روز سه‌شنبه برای افسران شاغل در وزارت دفاع درباره تأمین مالی نیروهای «واگنر» مشهود بود: نیروهای «واگنر» نه فقط به طور کامل از بودجه وزارت دفاع تأمین می‌شدند – به عبارت دیگر: پریگوژین هیچ مبنایی برای ادعای سیاسی نداشت – بلکه: گروه شرکت‌های «کنکورد» پریگوژین در تأمین مواد غذایی سربازان واگنر دست داشت و ۸۰ میلیارد روبل (حدود ۹۰۰ میلیون یورو) «درآمد» داشت. این تقریباً به اندازه کل حقوق ذکر شده توسط پوتین در سال گذشته است. شخص می‌تواند از عدم دقت در این اظهارات انتقاد کرد: آیا این گردش مالی گروه «کنکورد» با قراردادهای دولتی بود یا سودی که گفته می‌شود از آن به دست می‌آوردند.اما از نظر سیاسی، پیام واضح بود: پریگوژین به اندازه همه کسانی که در رهبری نظامی مستقر هستند و دقیقاً به این متهم شده‌اند، سودجو بود. این موضوع با جملات پایانی پوتین نیز مشخص می‌شود: «امیدواریم که آن‌ها از این سفارشات ندزدیده باشند، یا حداقل نه به اندازه معمول.» رئیس‌جمهور تهدید کرد که مشخص خواهد کرد. در روسیه، پریگوژین، بمثابه یک بازیگر سیاسی، احتمالاً «تمام» شده است.