عدالت: جاده بزرگ ابریشم مورد نظر پان – ترکیستها، که به آن دالان حملونقل بینالمللی خزر نیز گفته میشود، با دور زدن روسیه و ایران، از چین از طریق آسیای مرکزی، ماورای قفقاز، ترکیه به اروپا خواهد رفت.
تارنگاشت عدالت – دورۀ سوم
منبع: بنیاد فرهنگ استراتژیک
۸ آوریل۲۰۲۱
نویسنده: الکسی توپورف
اگر قزاقستان در رانش است، به کجا میرود؟
پیرامون گرایشهای جدید
جمهوری قزاقستان عضو «سازمان پیمان امنیت جمعی» (پیمان تاشکند) و عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا است. اما اخیراً اخبار مربوط به قزاقستان بیشتر از جهت خلاف اوراسیایی، که هسته ژئوپولتیک آن فدراسیون روسیه است، از جهت دیگر- از جهت ترک یا از جهت اقیانوس اطلس – میآید.
در ۳۱ مارس، قرار بود نشست غیررسمی «شورای همکاری دولتهای ترک زبان» در شهر ترکستان (قزاقستان) برگزار شود. اما، ویروس کرونا هنوز بر روی کره زمین در حرکت است، بنابراین رهبران ترکیه به مثابه یک مرکز سیاسی برای همگرایی ترکها – قزاقستان، آذربایجان، قرقیزستان، ازبکستان، ترکمنستان، و همچنین مجارستان – بطور مجازی با یکدیگر گفتوگو کردند.
نورسلطان نظربایف در ترکستان گفت: «در اجلاس باکو، من پیشنهاد کردم که سطح شورای همکاری کشورهای ترک زبان به سطح سازمان ارتقاء یابد… ما میتوانیم بسیار از یکدیگر بیاموزیم. استفاده از الفبای لاتین به ما یک نظام مشترک می دهد، که به لطف آن ما فرصت پیدا میکنیم در توسعه جوانان خود به سطح جهانی سهیم باشیم.»
اردوغان رییسجمهور ترکیه، که از استانبول به نشست وصل شده بود، طبق معمول به عنوان میزبان در نشست شورا عمل میکرد: وی از سایر شرکتکنندگان دعوت کرد تا مهمان همایش باشند، از همه شرکتکنندگان برای تأمین مالی «آکادمی ترکی» و «بنیاد فرهنگ و صلح ترکی» تعهد گرفت. خواهان حمایت از جمهوری خودخوانده ترک قبرس شمالی شد، تا «ترکهای قبرس جایی را که شایسته آن هستند بگیرند.»
نظربایف گفت: «توافقنامه صلح بین باکو و ایروان امکان احیای جاده ابریشم بزرگ را در این جهت فراهم میآورد، و این امر نقش دریای خزر را افزایش خواهد داد». جاده بزرگ ابریشم، که به آن دالان حملونقل بینالمللی خزر نیز گفته میشود، «در این جهت» باید، با دور زدن روسیه، از چین از طریق آسیای مرکزی، ماورای قفقاز، ترکیه و از آنجا به اروپا عبور کند.
در ارتباط با جهت اقیانوس اطلس، قزاقستان اگر نه مبتکر، بلکه یک شرکتکننده فعال در چهارچوب C5+1 (کشورهای آسیای مرکزی به علاوه ایالات متحده)، بازهم بدون روسیه، بوده است. قزاقستان به همراه ایالات متحده به طور منظم رزمایش نظامی«عقاب صحرا» را که برای ژوئیه ۲۰۲۱ برنامهریزی شده است انجام میدهد. ایالات متحده همچنین مجتمعهای ویژه «کمیته امنیت ملی» (KNB) قزاقستان را برای قرارگاههای مرزی در مرز با چین و برای رصد ناوگان روسیه در خزر تأمین کرد.
در سپتامبر ۲۰۲۰، «شورای عالی اصلاحات» زیر نظر رئیسجمهور قزاقستان ایجاد شد، که در آن سِر سوما چاکرابارتی رییس پیشین «بانک اروپایی بازسازی و توسعه» (EBRD) سِمت معاونت را بر عهده گرفت. در تاریخ اول دسامبر ۲۰۲۰، بیش از ۲ هزار و دویست شرکت با مشارکت خارجی در قزاقستان فعالیت میکردند؛ یک نمونه معمولی، شرکت «توسعه نفت خزر» (Tengizchevroil) است که به وسیله «شورون» و «اکسانموبیل» آمریکایی تأسیس شده است.
در بزرگداشت گرایشهای جدید، در قزاقستان آپوزیسیون ظهور کرد، و کنگره موسسان آن به نام «شورای هماهنگی ملی نیروهای آپوزیسیون»، در ۱۷ مارس در یکی از گرانترین هتلهای پایتخت قزاقستان برگزار شد. ریاست شورا را یک نماینده پیشین و معاون پیشین وزیر کشاورزی به نام نورژان آلتایف که تا پایان سال ۲۰۲۰ عضو حزب حاکم «نور اوتان» بود به عهده دارد. وی پیش از کنگره با اتکاء به میانجیگری کلتایف سفیر قزاقستان در اوکرائین در کیف با میخائیل ساکاشویلی ملاقات کرد.آلتایف در رأس گروهی از سیاستمداران و بازرگانان وارد این نشست شد و رئیسجمهور پیشین گرجستان و فرماندار اودسا، که اکنون ریاست «کمیته اجرایی اصلاحات اوکرائین» را بر عهده دارد، به این مناسبت لباس ملی قزاقستان را پوشید.
پیش از آن، در مارس ۲۰۲۰، نورژن آلتایف با رهبری حزب راست افراطی «جنبش ناسیونالیست ترکیه» ملاقات کرد؛ شاخه جوانان شبهنظامی آن «گرگهای خاکستر» (ممنوع در روسیه) است. مهمان از قزاقستان، در عکس با رهبران این حزب، با انگشتان دست خود سلام ملیگرایان ترک – «سر گرگ» را نشان داد.
در پرتو همه این رویدادها، نباید از اظهارات اخیر (اواخر ماه مارس) اسخات آیماگامبتوف وزیر آموزشوپرورش قرقیزستان شگفتزده شد: «یکی از وظایف اصلی ما این است که آموزش به زبان دولتی را غالب کنیم. نباید در این مورد بحث شود، زیرا این زبان دولتی است و بدیهی است که شهروندان کشور ما باید به زبان دولتی آموزش ببینند.» آیماگامبتوف وعده داد که تا سال ۲۰۲۳ تمام مدارس قزاقستان به زبان قزاق تغییر خواهند کرد.
اگر به این موضوع تغییر تِپانِمی (جاینام شناسی) روسی به قزاقی (تغییر سميپالاتينسک به سِمی، زیریانفسک به آلتای، گوریف به آتیرائو و غیره)، پیگرد جنایی شبهنظامیان مدافع جمهوری دونباس (که به گفته منابع گوناگون، بیش از چند ده شهروند قزاقستان هستند)، محاکمه ارمک تایچیبکوف، شخصیت مردمی که درواقع بخاطر یک مصاحبه با پایگاه خبری روسی Ukraina.ru درباره وضعیت روسها در قزاقستان و یک مصاحبه با Iton.tv اسراییل درباره درگیریها بین قزاقها و دونقانها در فوریه ۲۰۲۰ در انتظار صدور حکم است را اضافه کنید، میتوانید بگویید که قزاقستان در رانش است. فقط این میماند که درک کنیم به کجا.
Ukraina.https://www.fondsk.ru/news/2021/04/08/esli-kazahstan-dreyfuet-to-kuda-53332.html
پیوند کوتاه: https://tinyurl.com/rbjpuhnx